29.09.2023
Бірнеше күн бұрын мен қозғалтқыштағы мотор майын жаңарттым. Бірнеше жылдан бері бір ғана станцияда қызмет аламын, себебі қызмет көрсету деңгейі тамаша, өндірістің мәдениеті жоғары, құзыретті персонал және сапалы материалдар. Бірақ, майдың құны 30% - ке артқанына назар аудардым.
Станция иесімен әңгімелескеннен кейін, майдың қымбаттауы Германиядан Ресейді айналып жеткізудің күрделі логистикасымен байланысты екені белгілі болды.
Көріп отырғанымыздай, 2023 жылдың алғашқы 5 айында өткен жылға қатысты импорт пен экспорттың құрылымы айтарлықтай өзгерді:
- РФ-дан импорт негізінен ең төменгі баға санатындағы 17,5 мың тоннадан 14,5 мың тонна (17,2%) мотор майына дейін (орташа бағасы 1 301 $/т) төмендеді.
- ЕО елдері мен Түркиядан импорт, керісінше, 6,4 мың тоннадан 14,2 мың тоннаға дейін (2,2 есе) өсті, бұл елдерден келетін мотор майының орташа бағасы 30% - ке өсті: 3 140 $/т-дан 4 089 $/т дейін.
- РФ-ға экспорт 0,7 мың тоннадан 2,8 мың тоннаға дейін немесе 4 есе өсті, ал экспортталатын майдың орташа бағасы 3,7 есе өсті: 1 907 $/т-дан 6 994 $/т дейін. Бәлкім, бұл жағдайда біз батыс өндірісіндегі автомайларды қайта экспорттау туралы айтып отырмыз, бұл өз кезегінде қазақстандық тұтынушылар үшін бағаларға да қысым жасайды.
Менің отандық өндірістің арзан аналогтары бар ма деген сұрағыма, шебер Қазақстанда автомай өндірілетінін қайдан білетініме таңғалды, бірақ бар екенін растады. Бұл ақпарат құпия болып табылатын сияқты естілді.
Дилердің отандық өндірушілердің мүдделеріне нұқсан келтіретін бұл әрекетінің немен байланысты болуын анықтау мақсатында біз сала сарапшысына жүгіндік.
Томириз АРЫСТАНОВА, Химия өнеркәсібі қауымдастығының атқарушы директоры: "Бұл бірінші кезекте қазақстандық өндірушілердің маркетингтік жұмыстарының жеткіліксіздігіне байланысты, дилерлердің сенімі мен халықтың хабардарлығының жоқтығы байқалады. Көптеген ОТП өздері үшін негізгі өткізу нарығы ретінде реттелетін сатып алуларды (мемлекеттік сектор, квазимемлекеттік кәсіпорындар, жер қойнауын пайдаланушылар) қарастырады. Ішкі нарықта отандық өнімді ілгерілетудің мүмкін шешімі маркетинг функциясы, брендті жылжыту өндірістен бөлінген кезде, сауда үйлері арқылы жұмыс жасау болуы мүмкін, бұл әлемдік озық тәжірибеге сәйкес келеді. Мысалы, көптеген адамдар сауда желілерінің азық-түлік сөрелерінде "Қазақстанда жасалған" белгісіне үйреніп қалған, ал отандық өнімге сұранысты қолдай алатын немесе қолдай алмайтын тиісті сапа мәселесі басқа сұрақ болып табылады".
Қарастырылып отырған жағдай айтарлықтай айқын – көптеген қазақстандықтар елде не өндірілетінін білмейді. Осыған қарамастан, қазіргі жағдайды ескере отырып, қазір бірқатар тауарлар бойынша ішкі нарықта сатылымның кеңеюі үшін қолайлы баға сәті қалыптасуда.
Тимур Өсеев
орталығының директоры
Барлық мақалалар
