ЕО: шенген визаларын беру

Еуропарламент пен ЕО Кеңесі шенген визалары мен Еуроодақ елдерінде тұруға ықтиярхат алуға өтініш берушілердің деректерін неғұрлым мұқият тексеруге мүмкіндік беретін Визалық ақпараттық жүйенің (VIS) өзгерістерін келісті, бұл басқа дерекқорлармен толық үйлесімділікті қамтамасыз етеді. 

Еуропалық Одақ Кеңесі мен Еуропалық Парламент шенген визаларын беру үшін визалық ақпараттық жүйені реформалау жобасының (VIS) саяси тармақтарын алдын-ала келіскен. Техникалық аспектілер жыл соңына дейін келісілуі тиіс.

"Жаңартылған визалық ақпараттық жүйе әлсіз жерлерді жояды және визалық билік пен шекарашыларға өз жұмыстарын дұрыс орындау үшін қажетті ақпаратқа қол жеткізуге мүмкіндік береді", – деді ЕО ішкі істер комиссары Ильва Йохансон деп хабарлады ЕО Кеңеңсінің баспасөз-қызметі.

Оның айтуынша, қайта қаралған жүйеде деректерді қорғаудың, атап айтқанда, балалардың биометриялық деректерін қорғаудың сенімді шаралары болады. Осылайша, ол балалардың биометриялық мәліметтеріне қол жеткізуді шектеу мен балалар саудасына қарсы күрес арасындағы тепе-теңдікті қамтамасыз етеді.

Жаңа ережелер барлық мәліметтер базасында қауіпсіздікті тексеруді қамтиды. VIS-те тіркелген виза өтінімдері Еуропалық іздеу порталы арқылы қауіпсіздік және көші-қон саласындағы ЕО-ның басқа ақпараттық жүйелеріне сәйкестігіне автоматты түрде тексеріледі. Бұл кіру-шығу жүйесі (2022 жылдан бастап), шенген ақпараттық жүйесі және үшінші елдер азаматтарының соттылығы туралы ақпарат жүйесі. Мұндай кросс-тексеру бірнеше жеке куәліктерді пайдаланатын кандидаттарды анықтауға және қауіпсіздік немесе көші-қон ережелерін бұзу тұрғысынан қауіпті адамдарды анықтауға мүмкіндік береді. Деректер мен ақпарат алмасуды жақсарту шенген кеңістігінің сыртқы шекараларындағы шекарашыларға ұзақ мерзімді визаның немесе тұруға рұқсаттың жарамдылығын және олардың заңды иесінің қолында екенін тез анықтауға мүмкіндік береді. Деректер базасының үйлесімділігі және оларға электрондық қол жеткізу шығарып жіберу рәсімін, террористік және басқа да қылмыстарды тергеп-тексеруді, хабар-ошарсыз кеткен немесе ұрланған адамдарды, адам саудасының құрбандарын сәйкестендіруді жеңілдетеді.

Сонымен қатар, VIS-ке жол жүру құжаты иесінің өмірбаяндық мәліметтері бар парақтың сканері қосылады. "Бұл ЕО – да заңсыз жүрген үшінші елдердің азаматтарын қайтаруға ықпал етеді: егер олардың жол жүру құжаты елге оралған кезде жарамсыз болса, VIS-тегі құжаттың көшірмесін үшінші елдер азаматтығының дәлелі ретінде тануы мүмкін", - деп атап өтті баспасөз қызметі.

Сондай-ақ балалардың саусақ іздерін алу жасы 12 жастан алты жасқа дейін төмендетіледі және биометриялық деректерді алу үшін жоғарғы жас шегі енгізіледі – 75 жастан асқан адамдардың саусақ іздері визалық ақпараттық жүйеге енгізілмейді.
 
VIS-бұл одақтың сыртқы шекараларындағы шекарашыларды ЕО – ға мүше мемлекеттердің бүкіл әлемдегі консулдықтарымен байланыстыратын мәліметтер базасы. Ол 2015 жылы іске қосылды. Бұл ЕО-ның жалпы визалық саясатын реформалаудың екінші кезеңі. Ол 2020 жылғы 2 ақпанда күшіне енген және реадмиссия (заңсыз көшіп-қонушыларды кері қабылдау), виза беру бойынша ынтымақтастық арасында байланыс орнатқан виза кодексіне түзетулерді ұстанады. Келесі қадам 2025 жылға қарай виза алуды толық цифрландыру болады, бұл цифрлық визаны және виза алуға онлайн өтініш беру мүмкіндігін көздейді. 2019 жылы қысқа мерзімді тұру үшін 15 миллион шенген визасы берілді.

Жаңғыртылған визалық ақпараттық жүйе 2023 жылдың соңына қарай қолданысқа енгізілуі тиіс.