Мұхит деңгейінің көтерілуі:
08.02.2021
Жаңа зерттеулер климаттың өзгеруі мұхит деңгейінің бұрын болжанғаннан тезірек көтерілуіне әкелетінін көрсетті.
Ocean Sciences журналында жарияланған зерттеуде айтылғандай, алдыңғы болжамдар бойынша, осы ғасырдың соңына дейін мұхиттар деңгейінің 1,1 м-ден асуы күтілген жоқ. Алайда, Копенгаген университетінің және Бьеркнес атындағы норвегиялық Климаттық зерттеулер орталығының ғалымдары жүргізген жаңа есептеулер Жер бетінде тек жарты градус Цельсий жылыған кезде мұхиттардың деңгейі жарты метрге, ал 2 °C жылыған кезде метрден асатындығын көрсетті. Ғасырдың соңына дейін Жер бетіндегі температура 4 °C-тан асады деп күтілуде. Су деңгейінің жоғарылау салдары жағалау бойында немесе төмен аумақтарда тұратын Жер халқының үштен екісіне қауіп төндіреді. Мұндай апаттың алдын алу үшін зерттеу авторлары парниктік газдар шығарындыларын одан әрі түбегейлі азайту қажеттілігін атап өтті. Ғалымдардың пікірінше, әлемдік экономика көміртекті тұтынуды кемінде 200 млрд метрикалық тоннаға қысқартуы тиіс. Әлемдік мұхит деңгейі қалай өсуде Жер планетасының 70% - дан астамы сумен жабылған. Оның Әлемдік мұхиттағы көлемі 1370 миллион текше км. құрайды. Шартты түрде Әлемдік мұхит құрлықтармен Солтүстік Мұзды, Үнді, Тынық мұхиты және Атлант болып бөлінеді. 2020 жылдың тамыз айында Nature Climate Change журналында жарияланған мәліметтерге сәйкес, 1990 жылдардан бастап Гренландия мен Антарктида мұздықтарының еруіне байланысты мұхит деңгейінің көтерілуі шамамен 1,8 см болды. Антарктидадағы мұздықтардың бұл көрсеткішке қосқан үлесі 7,2 мм, Гренландияда — 10,6 мм. Алынған деректер Климаттың өзгеруі жөніндегі үкіметаралық сарапшылар тобының (КӨҮСТ) соңғы бағалау баяндамасында белгіленген ең нашар сценарийге сәйкес келеді. Бұл ретте зерттеуде белсенді түрде ери бастаған ұсақ және биік таулы мұздықтар ескерілмеген. Мысалы, Исландиядағы Окекудль мұздығы 2019 жылы 700 жыл өмір сүргеннен кейін толығымен еріп кетті. Соңғы өлшемдерге сүйенсек, Әлемдік мұхит деңгейі жыл сайын 4 мм көтеріледі. 2019 жылы Климат жөніндегі үкіметаралық сарапшылар тобы (КӨҮСТ) баяндаманы ұсынды, оған сәйкес жыл сайын мұздың еруі Әлемдік мұхит деңгейінің тұрақты өсуіне әкеледі. Болашақта, баяндама авторларының пікірінше, бұл жағалаудағы қалалар үшін айтарлықтай қауіп төндіреді.
Қарау саны: 1796 |
|
|