Мемлекеттік сатып алулар: Бірыңғай терезе

"Атамекен" ҰКП жанындағы Нарықты мониторингілеу және талдау орталығының директоры Серікбек Елшібеков қазақстандық басылымға берген сұхбатында Сатып алулардың бірыңғай терезесінің тиімділігі туралы айтып берді.

Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша "Атамекен" ҚР Ұлттық кәсіпкерлер палатасы мемлекеттік сатып алуға көптеген кәсіпкерлерді тартумен айналысады. Бұл жұмыстағы негізгі ақпараттық-талдамалық құрал Сатып алулардың бірыңғай терезесі порталы болып табылады.

"Ұлттық палата Мемлекет басшысының тапсырмасы аясында барлық мемлекеттік алаңдарға мүмкіндігінше көп жеткізушілерді тартумен айналысады. Мемлекеттік алаңдар көп болғаны бізді таң қалдырды. Мемлекеттік сатып алу ережесі министрліктер мен ведомстволарға таралғандықтан, "Самұрық-Қазына "ҰӘҚ" АҚ, "Бәйтерек" Холдингі, "Қазагро", "СК-Фармация", "Қазавтожол", "Зерде" және т.б. үшін сатып алу ережесі бар", - деп хабарлады Серікбек Елшібеков.

"Атамекен" ҰКП басшысының ақпараты бойынша, бүгінде мемлекеттік сатып алуды жүзеге асыратын 12 ұйым бар. Тендерлік процестерді оңтайландыру және оңайлату мақсатында "Сатып алулардың бірыңғай терезесі" құрылды, ол бірінші кезекте тауарлардың атауларын іздеудің қолайлылығына арналған.

"Барлық 12 алаңның 9-ы сатып алу жоспарлары, тендерлер бойынша қосылған және шоғырландырылған түрде ақпаратты талдауға болады, өңірлерді таңдауға болады. Біріншіден, бұл бюджетке жүктемені азайтады: қатысушылар көп болса - баға төмен болады. Екіншіден, ашықтық жоғары болады. Кәсіпкерлерге Қазақстанда тауарларды, жұмыстарды және қызметтерді сатып алу көлемдерімен өңірлер және жекелеген тапсырыс берушілер бойынша, сатып алу бағаларымен, өнім беруші-бәсекелестерді тегін талдаумен немесе ТЖҚ үлкен көлемімен жылына 20 мың теңге сатып алу нарығының толық маркетингтік көрінісін алуға мүмкіндік беретін сервистер ұсынылады. Толығырақ ақпарат алғысы келетін кәсіпкерлер бар. Бұл қызмет біршама қымбат тұрады-50 мың теңге. Осы қызмет аясында сіз нарықтағы бәсекелестеріңізді көре аласыз. Сайтта сондай-ақ барлық сатып алу ережелері, заңнамалық актілер орналастырылған. Кәсіпкер кіріп, белгілі бір сұрақтар қоюы үшін барлық жағдай жасалған", - деп түсіндірді Елшібеков.

Мемлекеттік сатып алуды ұйымдастыру тиімділігінің ең жақсы және ең нашар көрсеткіштері бар өңірлер туралы айта келе, ол бірыңғай терезе жүйесінде тиісті деректерді көруге болатындығын атап өтті:

"Егер Қостанай облысының Арқалық қаласында мемлекеттік бюджетті 15,8% - ға үнемдеуге қол жеткізсе, Түркістан облысының Мақтаарал ауданында тендерлерді өткізу нәтижесінде тек 2,1% үнемделді, Алматы қаласының Наурызбай ауданы сатып алулардың 94,1% - ын бәсекелік тәсілдермен өткізеді. Бұл өте жақсы көрсеткіш, Қазақстан бойынша ең үздік көрсеткіш болып табылады, сонымен қатар Түркістан қаласында - тек 6,5% ғана байқалады".

Сондай-ақ, жүйеде сатып алудағы жергілікті қамту үлесін жедел талдау қолжетімді, онда облыстар мен аудандар бөлінісінде ақпаратты да қарауға болады. Елшібековтың айтуынша, өнеркәсіп пен "Қарапайым заттар экономикасы" тұрғысынан жергілікті қамту үлесі бойынша жеке есеп пысықталуда.