ҚР Ұлттық Банкі базалық мөлшерлемені 13,50% деңгейінде

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитеті базалық мөлшерлемені +/– 1,00 п.т. пайыздық дәлізімен жылдық 13,50% деңгейінде белгілеу туралы шешім қабылдады, деп хабарлайды ҚР ҰБ баспасөз қызметі.

Тиісінше, өтімділікті ұсыну бойынша тұрақты қол жеткізу операциялары бойынша мөлшерлеме 14,50% – ды, ал өтімділікті алу бойынша тұрақты қол жеткізу операциялары бойынша мөлшерлеме 12,50% - ды құрайды.

2022 жылғы ақпанда инфляцияның барлық құрамдауыштары бойынша бағаның өсуі аясында жылдық инфляция 8,7% – ға дейін (2022 жылғы қаңтарда-8,5%) өсті.

Азық-түлік тауарларының бағасы нан-тоқаш өнімдері мен жармалардың, көкөністердің қымбаттауына байланысты 10% - ға (ағымдағы жылғы қаңтардағы 9,9% - дан) өсті. Азық-түлік емес инфляция 8,6% - ға дейін (8,5%) өсті. Тұрмыстық техника, жиһаз және тұрмыстық тауарлар бағасының жоғары өсуі сақталуда. Бензин мен дизель отынының бағасын уақытша реттеу жағдайында ЖЖМ нарығында дезинфляция байқалады. Алайда ЖЖМ бағасының өсуі жылдық мәнде әлі де жоғары мәндерді сақтап отыр (22,1%).

Ақылы қызметтер 2022 жылғы ақпанда 2021 жылғы ақпанмен салыстырғанда 7,1% - ға (6,8%) қымбаттады, бұл жекелеген нарықтық қызметтер бағасының өсуіне байланысты. Тұрғын үйді жалдау құнының жылдық өсімі 20,7% - ды құрады. Сонымен қатар бағаның өсуіне мораторий аясында газ бағасының 5,4% – ға дейін баяулауы байқалады (2021 жылғы желтоқсан-12,9%).

Сыртқы сектор белгісіздіктің өте жоғары деңгейімен сипатталады. Жаһандық экономика геосаяси тәуекелдердің қысымына ұшырап отыр. Осыған байланысты ағымдағы және келесі жылы әлемдік экономика бұрын болжанғаннан әлсіз қарқынмен өседі деп күтілуде.

Сыртқы нарықтардағы жағдай бағаның өсуімен сипатталады. Энергия, металл және ауылшаруашылық өнімдеріне бағаның күрт өсуіне байланысты жаһандық инфляция бұрын болжанғаннан жоғары деңгейде қалады.

2014 жылдан бері алғаш рет Brent маркалы мұнайдың әлемдік бағасы барреліне 100 АҚШ долларынан асты. Геосаяси шиеленістің күшеюіне байланысты Ресейден мұнай жеткізілімінің үзілуі қаупі жоғары бағаны қолдайды. Сонымен бірге, ОПЕК+ елдерінің жоғары сұраныс пен әлсіз мұнай өндірісі аясында әлемдік мұнай қорларының төмендеуі байқалады, онда нақты өндіріс 2022 жылдың қаңтарында қайтадан рұқсат етілген квоталардан төмен болды. Әлемдік мұнай нарығын одан әрі дамыту перспективалары әлемдегі ағымдағы жоғары белгісіздікке қарамастан, тұтастай алғанда оң күйінде қалып отыр.

Ағымдағы жылдың ақпан айында ФАО азық-түлік бағаларының индексі өсімдік майларына, сүт өнімдеріне, дәнді дақылдар мен ет бағаларының айтарлықтай өсуі аясында тарихи рекордтық деңгейге жетті. Ресей-Украина қақтығысы әлемдік нарықта бидай тапшылығына әкеледі деген қорқынышқа байланысты бидайдың құны 14 жылдық максимумды жаңартады.

Сауда серіктес елдердегі күрт өзгеретін геосаяси және сыртқы экономикалық жағдай және бұрын-соңды болмаған белгісіздік деңгейі болжамдарды толық дайындау мүмкіндіктерін едәуір қиындатады. Осыған байланысты Ұлттық банктің болжамдары сараптамалық бағалаулармен толықтырылды және негізгі макроэкономикалық көрсеткіштердің ықтимал бағытын сапалы бағалау үшін қалыптастырылды.    

Ұлттық Банктің бағалауы бойынша инфляция алдыңғы болжамдардан жоғары қалыптасатын болады. Инфляцияның неғұрлым жоғары серпінінің негізгі себебі азық-түлік емес тауарларды тұтынудағы импорт үлесінің жоғары болуына байланысты теңгенің айырбас бағамының әлсіреуін ішкі бағаларға ауыстыру болып табылады. Сондай-ақ, сыртқы инфляциялық фонның күшеюі, ең алдымен, Ресейдегі инфляцияның күтілетін үдеуі және азық-түлік пен энергия ресурстарына бағаның өсуіне байланысты әлемдегі инфляциялық қысымның жоғарылауы аясында болжанады. Осылайша, 2022 жылдың қорытындысы бойынша нысаналы бағдардан асып кету тәуекелі айтарлықтай өсті.

Геосаяси дағдарысқа байланысты Қазақстан экономикасы өсуінің бұрын болжанғаннан да төмен траекториясы күтілуде. Экономиканың өсу қарқыны шикізат тауарларына жоғары бағалармен, бюджет шығыстарының әлеуетті өсуімен, сондай-ақ эпидемиологиялық жағдайдың жақсаруымен қолдау табады.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Ақша-кредит саясаты жөніндегі комитетінің базалық мөлшерлеме бойынша кезекті жоспарлы шешімі 2022 жылғы 25 сәуірде Нұр-Сұлтан уақыты бойынша 15:00-де жарияланатын болады.