ЭЫДҰ-ның Басқарушы қағидаттар

18.08.2020

2020 жылғы 26 тамызда сағат 11:00-де ЭЫДҰ-ның Басқарушы қағидаттарына сәйкес көпұлтты компанияларға арналған бизнесті жауапты жүргізу және аталған процестегі Ұлттық байланыс орталығының рөлі бойынша семинар өтеді.


Семинар ұйымдастырушылары:
ҚР Ұлттық экономика министрлігі (ҚР ҰЭМ), Ұлттық байланыс орталығының (ҰБО) функцияларын іске асыруға жауапты орган
«Экономикалық зерттеулер институты» АҚ, ҰБО Хатшылығы.

Соңғы үш он жылдықта халықаралық іскерлік орта бірқатар маңызды құрылымдық өзгерістерге ұшырады. Жаңа мыңжылдықтың басынан  әлемдік экономиканың қозғаушы күші халықаралық инвестициялар болып табылады, соның арқасында Үкіметтер нарықтар ашты, ал бизнес бұрын-соңды болмаған экономикалық өсуге әкелетін жаңа мүмкіндіктерді пайдаланды.

2017 жылғы маусымда Қазақстан Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының Инвестициялар жөніндегі комитетінің қауымдастырылған мүшесі болды, ЭЫДҰ көпұлтты кәсіпорындары туралы декларацияға қосылған 48-ші ел болды.  Комитетке кіру шеңберінде Қазақстан Үкіметі бірқатар міндеттемелерді, оның ішінде ЭЫДҰ-ның Басқарушы қағидаттарына сәйкес бизнесті жауапты жүргізу қағидаттарын таратуды өзіне алды.

Басқарушы қағидаттар қызметі қандай да бір дәрежеде бір мемлекеттің шегінен шығатын кәсіпорындарға үкіметтер жіберген бизнесті жауапты жүргізу саласындағы талапт болып табылады.Нақтырақ айтатын болсақ, Басқарушы қағидаттар адам құқықтарынан, қызметкерлердің құқықтарынан және еңбек қауіпсіздігінен бастап, ақпаратқа қол жеткізу, салық салу және қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне қатысты әртүрлі салалардағы қағидаттар мен стандарттар жинағы.

Басқарушы қағидаттарды тарату және олардың сақталуын қамтамасыз ету мақсатында ЭЫДҰ-ның Ұлттық байланыс орталықтары (ЭЫДҰ ҰБО) құрылды.

Бүгінгі таңда ҰБО әлемнің 49 елінде тиімді жұмыс істейтінін атап кеткен жөн. Осы органның мемлекетте болуы туындайтын дауларды қарау кезінде ашықтықтың кепілі болып табылады. ҰБО қызметінің әрекетті, ашық және танымал тетігі ашық халықаралық инвестициялық климаттың маңызды элементі болып табылады.

2000-2019 жылдаркезеңіндеұлттық байланыс орталықтары 100-ден астам елдер мен аумақтарда 500-ден астам істі қарады. Көптеген істер (57%) адам құқықтарына, жұмыспен қамту және жұмысшылар мәселелеріне, сондай-ақ қоршаған ортаға қатысты.

2011-2019 жылдар кезеңінде ұлттық байланыс орталықтарының қарауы үшін қабылданған барлық істердің үштен бірінен астамы (36%) тараптар арасындағы келісімнің қандай да бір нысанына алып келді; шамамен 33% қаралып отырған компанияның ішкі саясатының өзгеруіне әкелді.

Қаралған істердің кейстері

Әлемдік тәжірибе шағымдарды қараудың сотқа дейінгі тетігінің тиімділігі мен қарқындылығын куәландырады (Қазақстанда қазіргі уақытта ҰБО қараған істер жоқ).
  • Норвегияның ҰБО норвегиялық табиғатты сақтау қоғамының «Кермак АСА» (Cermaq ASA) компаниясына және оның еншілес «Мейнстрим Кэнэда» (MainstreamCanada) және «Мейнстрим Чили» (MainstreamChile) компаниясына қатысты үндеуін қарады.
ЭЫДҰ-ның Басқарушы қағидаттары талаптарының болжамды сақталмауы мыналарға қатысты болды, атап айтқанда:

жергілікті халықтың құқықтарын тиісінше сақтамау;
еңбек және жұмыспен қамту саласындағы тиіссіз практикалар (мысалы, негізсіз жұмыстан босату, қызметкерлерге кәсіподақ құруға кедергі жасау әрекеттері, әйелдерді кемсітетін жалақы мен сыйлықақы төлеу жүйелері);
экологиялық залалдан қорғау шараларының өткір жетіспеушілігі

Мәлімдеменің нәтижесі «Кермак» компаниясының корпоративтік міндеттері бойынша Мінез-құлық кодексіндегі өзгерістер болды, оның ішінде басшылықтағы ұсынымдарға негізделген адам құқықтарын сақтау саласындағы жеткізушілердің нақты міндеттері; жергілікті халықпен өзара тиімді келісімдер жасасу жөніндегі міндеттеме; және елеулі экологиялық залал келтіру тәуекелдерін барынша азайту жөніндегі іс-шараларды одан әрі әзірлеу жөніндегі міндеттеме.
  • 2017 жылы Францияның ҰБО-ға Камбоджадағы VinciAirports Камбоджалық еншілес компаниясының қызметіне қатысты екі еңбек конфедерациясы ұсынған іс жіберілді. Камбоджа әуежайлары «multi-taskingscheme» аясында жұмысты ұйымдастырудың жаңа әдісін енгізген кезде 2012 жылыбасталғанеңбекдауы.
ҰБО Vinci көтерген көптеген мәселелерге қатысты ЭЫДҰ Басқарушы қағидаттарының ұсынымдарын сақтағанын анықтады. Алайда, оның қорытындысында ол тиісті сақтық процесін нығайтуға бағытталған сегіз ұсынысты қамтыды. Сонымен бірге ҰБО өз ұсынымдарының орындалуын бір жыл бойы қадағалайтын болады.
  • 2017 жылы үш ҮЕҰ голландиялық ҰБО өкіліне істі қарауға берді, оған сәйкес Брессер ғимараттарды көшіруге және қызмет көрсетуге мамандандырылған ШОК субъектісі бола отырып, ежелгі қабірді көшіру бойынша өзінің алдын-ала қызметін жүзеге асыра алмады. Мұның себебі жергілікті тұрғындармен қақтығыс болды, бұл қоғамның мәдени мұра құқығын бұзу фактісін анықтады. Іске қатысқан барлық тараптар голландиялық ҰБО-ның көмегінебелсендіқатысуғакелісті.
2018 жылғы 20 тамызда Голландия ҰБО қорытынды жариялады, онда Брессер «ЭЫДҰ Басқарушы қағидаттарының тиісті сақтық өлшемшарттарын қанағаттандырмайды» және Мәдени мұра құқығы «ЭЫДҰ Басқарушы қағидаттарына сәйкес адам құқығы ретінде қарастырылуы тиіс» деген қорытындыға келді. Бұл мәдени құқықты адам құқығы ретінде танудың алғашқы нақты жағдайы болды.
  • 2014 жылдың сәуірінде тоғыз үкіметтік емес ұйым австриялық ҰБО-ға Лаос Халықтық Демократиялық Республикасындағы Xayaburi су электр станциясын салуға, сондай-ақ пайдалануға арналған Аndritzhydro су энергетикалық турбиналарын жеткізуге байланысты істі қараутуралыөтінішжіберді.    
ҰБО ұйымдастырған медиацияны жүргізгеннен кейін тараптар келісімге келді, онда AndritzHydroадам құқықтары мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы стандарттарды жүзеге асыруға қатысты саясат пен рәсімдерді әзірлеуге және ақпарат алмасуды жүзеге асыруға, сондай-ақ осы процеске мүдделі тараптардың тиісті топтарын тартуға міндетті.

ҰБО кейінгі қорытындыны 2018 жылдың қазан айында жариялады, онда ол 2018 жылдың ақпан айынан бастап келесі төрт жиналыс өткенін, оның мақсаты Xayaburi жобасына байланысты зардаптарды азайту шараларын талқылау болғанын атап өтті. AndritzHydro-ның ҮЕҰ-мен, сондай-ақ сарапшылармен ынтымақтастығы AndritzGroup құрамына кіретін барлық компаниялар үшін қолданылатын халықаралық қағидаттарға негізделген мінез-құлық кодексінің жаңа жобасын әзірлеу үшін негіз салды.


Анықтамалық: «ЭЫДҰ – ның көпұлтты кәсіпорындарға арналған басқарушы қағидаттары» - бұл 1976 жылы құрылған және кейінгі тексерулер барысында оны таратудың тиімді тетігі мен бұзушылықтар туралы хабарлама алу тетігімен нығайтылған құжат.






Қарау саны: 2283
Сақталған: 30.10.2024






... күте тұрыңыз

Хорошая погода, не так ли?

Таратылымға жазылу


Операция сәтті аяқталды.



ҚАТЕ!