ТДМ бойынша экспозиция

Нұр-Сұлтан әуежайында Тұрақты даму мақсаттары бойынша экспозиция ашылды

ТДМ — бұл 2015 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясы әлеуметтік, экономикалық және экологиялық мәселелерді біріктіретін жаһандық стратегия ретінде әзірлеген 17 өзара байланысты мақсат.

Тұрақты даму мақсаттары (ТДМ) жөніндегі инсталляциялардың ресми ашылуы 18 тамызда Нұр-Сұлтан қаласында "Нұрсұлтан Назарбаев Халықаралық әуежайы" АҚ аумағында өтті. Іс-шара Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму Бағдарламасының қолдауымен "Нұрсұлтан Назарбаев Халықаралық әуежайы" АҚ мен "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ арасындағы ынтымақтастық аясында өтті.

Экспозиция 16 арт-нысандардан тұрады, олардың әрқайсысы ТДМ-нің көрінісі болып табылады. 17 ТДМ "Тұрақты даму мүддесіндегі серіктестік", дизайнердің ойы бойынша, көрмеге келуші адамдар ұсынады.

Барлық инсталляцияларға үш тілде сипаттама бар. Көптеген арт-нысандар интерактивті болып табылады: мысалы, ТДМ 11 "Тұрақты қалалар мен елді мекендер" инсталляциясында балалардың армандаған қалалары туралы суреттері бар блокнот бар, оны қарап шығуға, жазбалар қалдыруға болады.

Экспозицияның кейбір арт-нысандарының сипаттамасы.

Мысалы, "Кедейлікті жою" №1 ТДМ қазіргі әлемде барлық адамдар цифрлық технологиялардың арқасында өзара байланысты екенін және кедейлікті кезең-кезеңімен жою бірлескен күш-жігермен жүргізілетінін көрсетеді. Баланың бейнесі де кездейсоқ таңдалмаған, өйткені балалар болашаққа көпір, сонымен бірге олар халықтың ең осал санаты болып табылады. (Ескерттпе: арт-нысан бұл физикалық, психикалық және цифрлық байланыстарды білдіретін сымдары бар баланың мүсіні).

"Аштықты жою" №2 ТДМ қиын-қыстау кезеңдерде халқымыздың төзімділігі мен бірлігін көрсетеді, тіпті құрт сияқты сүт өнімі де лагерь тұтқындарының көптеген өмірін аштықтан құтқара алатынын көрсетеді. (Ескертпе: Күн тәрізді пішінде жасалған табақта құртты созып тұрған қол инсталляциясы қазақтардың өз балаларының өміріне қауіп төндіре отырып 30-шы жылдардағы А.Л. Ж. И. Р. (Отанын сатқандардың әйелдерінің Ақмола лагері)  азап шеккен тұтқындалған әйелдерге аштықтан өлмес үшін құрт лақтырған кездегі ерлік әрекеттерін еске салады).

Инсталляциялар қазақстандық экодизайнер Әйгерім Ақеновамен ТДМ қаржыландыру жөніндегі Бірінші өңірлік саммиті үшін дайындалған болатын

Тұрақты даму үш негізгі құрамдас бөліктің: экономикалық өсудің, әлеуметтік жауапкершіліктің және экологиялық теңгерімнің тепе-теңдігі кезінде мүмкін болады, деп атап өтті "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ Басқарма төрағасының орынбасары Бауыржан Мұқан көрменің ресми ашылуында.

Экологиялық проблемалар, климаттың жаһандық өзгеруі, әлеуметтік және гендерлік теңсіздік — XX ғасырдың аяғы - XXI ғасырдың басында елдер, корпорациялар мен адамдар шиеленісе түскен жүйелі дағдарыстар мен жаһандық сын-тегеуріндердің бір бөлігі ғана. Бұл қақтығыс әлемге деген жаһандық көзқарасты қайта қарауға және тұрақты дамудың маңыздылығын түсінуге әкелді.

Спикер ТДМ экспозициясының ашылуы Қазақстан Тәуелсіздігінің 30-жылдығында, Экономикалық зерттеулер институтының 60-жылдығында және Халықаралық әуежайдың 90-жылдығында өтіп жатқанын атап өтті.

Оның айтуынша, қазіргі жағдайда экономиканың тұрақты өсуі жылдам әрі жақсы үйлестірілген қадамдардан басқа, халықты кеңінен тартуды талап етеді.

"Сондықтан ұсынылған инсталляциялар адамдар үшін планетамыздың шектеулі ресурстарына ұқыпты қарау қажеттігі туралы белгі бола алады", — деп атап өтті спикер.

  "Барлық ұсынылған ТДМ инсталляциялары біздің тарихымызбен, қазіргі заманның өзекті сын-тегеуріндерімен байланысты терең мағынаға ие. Менің ойымша, ТДМ инсталляциясының ашылуы біздің серіктестеріміз үшін тұрақты даму бағытындағы одан арғы қадамдардың жақсы бастамасы болып табылады", — деп қорытындылады спикер.

"Бүгінгі пандемия мен климаттың өзгеруінің салдары, біз осы жылы толық сезіндік, тұрақты дамудың экологиялық, экономикалық және әлеуметтік аспектілері арасындағы байланысты, бұл ретте әлемнің барлық елдеріндегі ТДМ-ға қол жеткізуді айтарлықтай бәсеңдететінін атап өттік. Осыған байланысты бүгінгі таңда болашақ ұрпақ үшін ең жақсы планетаны қалдыратынымызға көз жеткізу үшін үкіметтің, жеке сектордың, азаматтық қоғамның және азаматтардың үйлесімді серіктестік жұмысы бұрынғыдан да маңызды болып отыр. Өз кезегінде БҰҰДБ БҰҰ-ның даму жөніндегі жетекші агенттігі ретінде елде ТДМ-ды іске асыру бойынша ұлттық күш-жігерді одан әрі де қолдауға дайын", - деп атап өтті өз сөзінде БҰҰДБ-ның Қазақстандағы Тұрақты өкілінің орынбасары Виталий Времиш.

Спикердің айтуынша, Қазақстанда 2030 Күн тәртібі бойынша жұмыс 2015 жылы басталды.

"Климаттың өзгеру көрсеткіші Қазақстан үшін де, бүкіл әлем үшін де ең үлкен сын-тегеурін болып табылады. Жақында климаттың өзгеруі туралы жаһандық есепте планетаның температурасы жоғары жылдамдықпен өзгеретіні айтылған. Барлықтарыңызды осы есептің қорытындыларын назарға алуға және әрқайсымыз тұрақты дамуға жеке үлес қоса алатынымыз туралы ойлануға шақырамыз", — деп атап өтті Виталий Времиш.

"Біз елдегі жетекші әуежай ретінде экологиялық проблемалардан, сондай-ақ тұрақты дамуға қол жеткізу жөніндегі мәселелерден тыс қала алмаймыз. Мысалы, әуежай жақында Қазақстанда қабылданған жаңа Экологиялық кодекстің қағидаларын сақтайды. Тұрақты даму мақсаттарына қол жеткізу әрқайсымызға байланысты", — деп қорытындылады "Нұрсұлтан Назарбаев Халықаралық әуежайы" АҚ Басқарма төрағасының бірінші орынбасары Дәулет Хамзин.

2015 жылғы 25 қыркүйекте Нью-Йорктегі БҰҰ штаб-пәтерінде әлемдік көшбасшылар, оның ішінде мемлекеттер мен үкіметтер басшылары кедейлікті жоюға, теңсіздік пен әділетсіздікке қарсы күреске, сондай-ақ климаттық өзгерістерге байланысты проблемаларды шешуге бағытталған 17 тұрақты даму мақсатының тізімін қамтитын 2030 жылға дейінгі кезеңге арналған тұрақты даму саласындағы күн тәртібін қабылдады.

Қазақстан Тұрақты даму мақсаттарын орындау бойынша өзіне міндеттемелер алған ел ретінде барлық бағыттар бойынша белсенді жұмыс істейді және жаһандық мақсаттарға табысты қол жеткізуге өз үлесін қосуға дайын. 

ҚР Премьер-Министрі орынбасарының төрағалығымен Тұрақты даму мақсаттары жөніндегі Үйлестіру кеңесі ҚР Премьер-Министрінің 2018 жылғы 15 тамыздағы тапсырмасы бойынша құрылды. Ұлттық экономика министрлігі Кеңес жұмысының үйлестіру органы болып табылады. ТДМ Хатшылығының рөлін сараптамалық-талдамалық қолдау көрсететін "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ атқарады.

2021 жылғы 7 маусымда Асқар Маминнің өкімімен "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ Тұрақты даму мақсаттары жөніндегі Үйлестіру кеңесінің Хатшылығы болып ресми түрде бекітілді.