Астана мемлекеттік қызмет хабының жыл сайынғы конференциясы — 2021

ERI сарапшылары "ТДМ-ға қол жеткізу үшін мемлекеттік басқару реформаларындағы өзгерістер: императивтер және Covid-19 пандемиясының сабақтары" сессиясында сөз сөйледі.

27-29 қазанда Астана мемлекеттік қызмет хабының мемлекеттік қызметті дамыту және ынтымақтастық мәселелеріне арналған жыл сайынғы конференциясы өтті. Конференцияға мемлекеттік органдар мен халықаралық ұйымдардың өкілдері, 40 елдің сарапшылары мен ғалымдары, соның ішінде Экономикалық зерттеулер институтының ТДМ жөніндегі Хатшылықтың қызметкерлері қатысты.

Конференцияның екінші күні "ТДМ-ға қол жеткізу үшін мемлекеттік басқару реформаларындағы өзгерістер: императивтер және Covid-19 пандемиясының сабақтары" тақырыбына арналды. 

UN DESA мемлекеттік институттар және цифрлық үкімет бөлімінің директоры Цзюван Чжудың пікірінше, жергілікті атқарушы органдар орнықты даму мақсаттарына қол жеткізудің қозғаушы күші болуы тиіс.

ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының ректоры Ерлан Әбіл қазіргі уақытта тұрақты дамуға қол жеткізу үшін жобалық тәсілді қолдана отырып, мемлекеттік басқаруды трансформациялау бойынша жұмыс жүргізіліп жатқанын атап өтті.

"Мемлекеттік басқаруды не тиімді етеді?" деген сұраққа қатысты пікіріменФранк В. Зерунян  , Оңтүстік Калифорния университетінің профессоры бөлісті. Оның пікірінше, ынтымақтастық, есеп берушілік, ашықтық және сенім – тиімділіктің негізгі факторлары.

CEPA мүшесі, Мемлекеттік басқару академиясының вице-ректоры Айгүл Көшербаева профессор Франктың тақырыбын жалғастырып, тұрақты даму үшін тиісті мемлекеттік басқарудың 11 қағидатын ұсынды. 

Қағидаттар үш блокқа біріктірілген:
1) тиімділік: құзыреттілік, парасатты саясат және коллаборация қағидаттары;
2) есептілік: қадағалаудың адалдығы, транспаренттілігі және тәуелсіздігі қағидаттары;
3) инклюзивтілік: "ешкімді артта қалдырмау", дискриминация, субсидиарлық және ұрпақтар арасындағы теңдік қағидаттары. 

Бұл қағидаттар мықты институттар құруға ықпал етеді және саясатты дамытудың талдамалық негізін құрайды.

Бүгінгі таңда мемлекеттік басқарудың коллабарациялық жүйесі құрылуда, ол төмендегілерге көшу жолымен 11 қағидатты енгізуге тиіс:

- өнімділіктен әлеуетке;

- нәтижелерден прогреске;

- іс-әрекеттерді үйлестіруден көріністі үйлестіруге;

- менеджменттен ынтымақтастыққа.

ТДМ-ға қол жеткізу үшін ашық Үкімет басты рөлге ие болуда, деп қорытындылады Оңтүстік Азиялық мемлекеттік басқару желісінің төрағасы Хабиб Зафарулла. Сонымен бірге, азаматтық белсенділік демократиялық кеңістіктің жаңа императиві болып табылады және шешім қабылдау дәлелді негізге негізделуі керек.

Экономикалық зерттеулер институты (ERI) ТДМ жөніндегі Хатшылық директоры Бақытгүл Хамбар ТДМ бюджеттеу қағидаттарын енгізбей-ақ, ТДМ-ға қол жеткізу үшін мемлекеттік институттардың тиімділігі мүмкін еместігін айтты.

ТДМ негізгі қағидаттары Қазақстанның мемлекеттік жоспарлау жүйесіне енгізілгеніне қарамастан, бұл процесті тежейтін бірқатар проблемалар бар: 

1) мемлекеттік органдардың ТДМ-ға байланысты мемлекеттік шығыстар мен инвестициялар туралы есеп беруге қабілетсіздігі;
2) ТДМ-ды іске асыру бойынша бюджеттік есеп берушіліктің әлсіздігі;
3) ТДМ саясаты мен мақсаттары бойынша шектеулі коммуникация, 

4) шешімдер мен статистикалық мониторинг арасындағы алшақтық.

Дағдарыс жағдайында мемлекеттік қызметтерді ұсынудың тұрақтылығы мен үздіксіздігі тұрғысынан ТДМ қол жеткізу үшін мемлекеттік басқарудың тиімділігі мәселелерін үш спикер жария етті: Зорка Кордич, Черногория Премьер-Министрі Кеңсесінің өкілі және UN DESA мемлекеттік мекемелер мен цифрлық үкімет бөлімінің қызметкерлері Арпине Корекян мен Джон-Мэри Каузия.

Сондай-ақ UN DESA-дан: Аранзазу Гийан-Монтеро "Пандемия кезіндегі бақылау және есеп беру" және Гари Манукян "Теңсіздікті төмендету және мемлекеттік басқару саласындағы білім беру арқылы сандық алшақтықты жою" туралы баяндамалар жасалды.

Сессия қорытындысы бойынша бірқатар ұсынымдар әзірленді:

- ТДМ, климаттың өзгеруі, демографиялық өзгерістер және т. б. сияқты жылдам жеңістер мен ұзақ мерзімді мақсаттар арасындағы тепе-теңдікті зерттеу.;

- мемлекеттік қызметшілердің сыни және жүйелі ойлауын, креативтілігі мен бейімділігін, үлкен деректерді талдау әдістеріне оқыту қабілетін, өзгерістер жағдайында басқарушылық шешімдер қабылдау дағдыларын дамыту қажеттілігі;

- азаматтық қоғам мен бизнес жергілікті және ұлттық мәселелерді шешу үшін үкіметпен сындарлы жұмыс жасай отырып, өзгерістердің агенттері болуға тиіс;

- тұрақты даму үшін қажетті түбегейлі қадамдарды қабылдау;

- бюджет процесінде ТДМ қағидаттарын іске асыруды жеделдету, бұл ашықтық пен есептілікті арттыруға ықпал ететін болады;

- елдің ресурстық әлеуетін ескере отырып, ұлттық көрсеткіштердің нысаналы мәндерін белгілеу;

- ТДМ бойынша белсенді тарату қажеттілігін мойындау.

Бұл туралы біздің Telegram арнамызда сілтеме бойынша оқыңыз