Бизнес: дамудың дұрыс траекториясы

Қазақстанда тәуелсіздік жылдары мемлекеттің қолдауының арқасында шағын және орта бизнес дамыды, ол бүгінде бүкіл ЖІӨ-нің үштен бірін құрайды.

"Казахстанская правда" республикалық газетінде "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ Орталығының директоры Салтанат Каменова Қазақстандағы бизнестің даму траекториясы туралы баяндайтын мақала шықты.

ҚР кәсіпкерлікті дамыту саясатының негізгі бағыттарының бірі — бизнеске жүктемені төмендету мақсатында мемлекеттік реттеу жүйесін жетілдіру.

Президенттің 2020 жылғы 1 қыркүйектегі жолдауында ШОБ секторын одан әрі дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау мақсатында "таза парақтан" реттеуді енгізу қажет екендігі атап өтілді.

Осы шараларды орындау үшін "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне кәсіпкерлік қызмет саласында жаңа реттеу саясатын енгізу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң жобасы әзірленді.

Заң жобасында мынадай негізгі жаңашылдықтар бар:

— кәсіпкерлік субъектілері мен мемлекеттің өзара іс-қимыл қағидаттарын жетілдіру (Кәсіпкерлік кодексінің (бұдан әрі-Кодекс) 9 және 11-баптарына түзетулер),

— кәсіпкерлікті мемлекеттік реттеудің жаңа мақсаттары мен міндеттерін анықтау (Кодекстің 80-бабына түзетулер),

— реттегіш құралдарды қалыптастыру шарттарын айқындау (Кодекстің жаңа 81-1-бабы),

— "1 in 2 out" қағидатын енгізу (Кодекстің 82-бабына түзету),

— Кәсіпкерлік саласындағы міндетті талаптардың тізілімін енгізу (жаңа 83-2-бап),

— мемлекеттік бақылау жүйесін жетілдіру.

Кәсіпкерде жаңа құрал пайда болады, оның көмегімен ол кәсіпкерлік субъектілеріне қойылатын міндетті талаптар туралы ақпарат ала алады және талаптар бойынша өзгерістерді бақылай алады.

Бірінші кезеңде Тізілімге бірнеше салалар бойынша талаптар енгізіледі. Жыл сайын, 2023 жылға дейін тізім кеңейтілетін болады. Құжатқа жаңа реттеушілік саясатқа сәйкес келетін талаптар ғана енгізіледі.

Онда ­нормативтік құқықтық актілердің жаңа реттеушілік саясатқа сәйкестігі тұрғысынан қарау мерзімдері де айқындалатын болады. Соңғысы сәйкес келмеген жағдайда олар қайта қаралуы немесе жойылуы тиіс.

 "1 in 2 out" қағидатын енгізу бір жаңа талапты енгізу кезінде қолданыстағы екі талапты алып тастауды көздейді.

Мемлекеттік бақылау жүйесіне жаңа көзқарас тек ­рұқсат беру талаптарына сәйкестігін тексеруді және нақты фактілер мен мән-жайлар бойынша тағайындалатын жоспардан тыс тексерулерді ғана қамтиды. Ерекше тәртіп бойынша (8 салада) жүргізілетін тексерулер тәуекел дәрежесін бағалау негізінде жойылады. Сондай-ақ профилактикалық бақылаудың жаңа нысандарын енгізу жоспарлануда.

Заң жобасын қабылдау микро және шағын бизнесті тексеруге мораторийдің қолданылу мерзімі ішінде оның ауқымын түбегейлі қайта қарау арқылы отандық бизнес-реттеу реформасын жүргізуге мүмкіндік береді.