ШЫҰ елдері Ұйым шеңберіндегі практикалық өзара іс-қимылды тереңдетуге бағытталған: Ташкентте ШЫҰ Хартиясының 20 жылдығына арналған халықаралық конференция өтті

17 маусымда Ташкентте ШЫҰ-ға төрағалық ететін Өзбекстан Республикасының бастамасы бойынша күндізгі-қашықтықтан оқыту форматында ШЫҰ Хартиясының 20 жылдығына арналған "Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы: Орталық Азиядан Еуразияға" атты халықаралық конференция өтті. Ұйымдастырушысы Орталық Азия Халықаралық институты болды.

Конференцияға ШЫҰ Хатшылығының, қатысушы елдердің, ШЫҰ байқаушылары мен серіктестерінің, Сыртқы істер министрліктерінің, экономикалық ведомстволардың және бейінді зерттеу орталықтарының, оның ішінде Қазақстан Республикасының "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ (ERI) өкілдері қатысты. Қазақстан тарапынан ШЫҰ қызметі мәселелері жөніндегі ұлттық үйлестіруші Ерлік Әли және ҚР Президенті жанындағы Қазақстанның стратегиялық зерттеулер институтының бас сарапшысы Әділ Қаукенов сөз сөйледі.

Қатысушылар бірегей өңірлік халықаралық құрылым болып табылатын ұйымның қалыптасқан сипатын атап өтті. Бүгінгі таңда ШЫҰ жер тұрғындарының жартысынан көбін біріктіреді, бұл жаһандық архитектураны қайта құру, бұрын қалыптасқан өзара іс-қимыл желілерінің бұзылуымен бірге өсіп келе жатқан геосаяси қарама-қайшылық жағдайында Еуразиядағы оның тұрақтандырушы рөлін анықтайды. Белгісіздіктің жоғары деңгейі және өңірдегі тұрақсызданудың елеулі тәуекелдері ШЫҰ-ның әлемдегі жауапкершілігін, маңызы мен тартымдылығын арттырады, мұны байқаушы елдер мен серіктестердің кең тізбесі куәландырады.

Конференцияға қатысушылардың ұсыныстары 2022 жылғы қыркүйекте Самарқандта өтетін ШЫҰ бірінші экономикалық форумы мен ШЫҰ мемлекет басшылары кеңесінің күн тәртібінде көрініс табады.

Анықтамалық: 

ШЫҰ — 2001 жылы құрылған, мақсаттары, қағидаттары, құрылымы мен негізгі бағыттары 2002 жылы қабылданған ШЫҰ Хартиясымен бекітілген үкіметаралық халықаралық ұйым. Мүше мемлекеттер: Үндістан, ҚР, ҚХР, ҚР, Пәкістан, РФ, Тәжікстан, Өзбекстан. Байқаушылар: Ауғанстан, БР, Иран, Моңғолия. Серіктестер: Әзірбайжан, Армения, Камбоджа, Непал, Түркия, Шри-Ланка.

ШЫҰ-ның негізгі мақсаттары: қатысушы елдер арасындағы өзара сенім мен тату көршілікті нығайту; олардың саяси, сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық және мәдени салалардағы, сондай-ақ білім беру, энергетика, көлік, туризм, қоршаған ортаны қорғау және басқа да салалардағы тиімді ынтымақтастығына жәрдемдесу; осы саладағы бейбітшілікті, қауіпсіздік пен тұрақтылықты бірлесіп қамтамасыз ету және қолдау жаңа халықаралық саяси және экономикалық тәртіпті құруға ілгерілеу.

ШЫҰ қағидаттары ("шанхай рухы"): өзара сенім, өзара пайда, теңдік, өзара консультациялар, мәдениеттердің алуан түрлілігіне құрмет және бірлесіп дамуға ұмтылу; сыртқы қатынастарда — одақтық емес қағидаты, біреуге қарсы бағытталмау және ашықтық.