ERI сарапшысы білім беру мәселелері туралы
01.09.2022
ERI сарапшысы: Білім-ел дамуының іргелі негізі Президенттің Қазақстан халқына "Әділетті мемлекет. Біртұтас ұлт. Берекелі қоғам" Жолдауында әлеуметтік бағыттылық айқын көрініс тапқан: медицинаны қаржыландыруды жетілдіру, сапалы білімге қолжетімділікті қамтамасыз ету, мектепке дейінгі білім беру тәрбиешілерінің еңбекақы деңгейін арттыру, әлеуметтік төлемдер деңгейін арттыру (ең төменгі жалақы 70 000 теңгеге дейін, 1,5 жасқа дейінгі бала күтімі бойынша жәрдемақы төлеу) және басқа да мәселелер қозғалды. Қасым – Жомарт Тоқаев "Адамдар-еліміздің басты құндылығы. Сондықтан ұлттық байлықтарды әділ бөлу және әрбір азаматқа тең мүмкіндіктер беру – біздің реформаларымыздың басты мақсаты" деп атап кеткен. Ұлттық қордың жыл сайынғы инвестициялық табысының 50% - ын балаларды 18 жасқа толғанға дейін, мерзімінен бұрын алу құқығынсыз арнайы жинақтаушы шоттарға есептеу ұсынылды. Бұл реформа 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап енгізілетін болады. Кәмелетке толғаннан кейін жинақталған сома тұрғын үй сатып алуға және білім алуға бағытталатын болады. Бұл қаражат өскелең ұрпақтың үлкен өмірге қадам басуына мүмкіндік береді. "Қазақстанда 2020 жылдың қорытындысы бойынша балалар саны 6 110 156 немесе халықтың жалпы санының 32,8% - ын құрады. Бұл ел халқының үштен бірі балалар екенін көрсететін айтарлықтай үлкен үлес. Сондықтан мектепке дейінгі білім беру мәселесі мемлекет үшін басым", - дейді" Экономикалық зерттеулер институты " АҚ (ERI) Орталығы директорының орынбасары Алтынгүл Өтебаева. Ол атап өткендей, 2022 жылы 1-6 жас аралығындағы балаларды қамту — 81,6%, 3-6 жас аралығындағы балаларды қамту – 98,7%. Алайда, мектепке дейінгі білім берумен жалпы қамту (мектепке дейінгі ұйымдарға баратын 1-6 жастағы балалар санының осы жастағы балалардың жалпы санына қатынасы) — 52,8%. Президенттің: "Мұндай жағдайға жол беруге болмайды. Балабақшалармен қамтамасыз ету мәселесін түбегейлі шешу қажет" деп атап кеткені аса маңызды. "Мектепке дейінгі білім беруді қаржыландыру мектепке дейінгі тәрбие мен оқытуды, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беруді, сондай-ақ кредиттік оқыту технологиясын ескере отырып, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беруді жан басына қаржыландыру әдістемесі бойынша іске асырылады. 2025 жылға дейін тәрбиешілердің жалақысын жыл сайын 25% - ға арттыру жүзеге асырылатынына қарамастан, олардың жалақысы айтарлықтай өзгермейді. Мұның себебі-тәрбиешілердің базалық мөлшерлемесінің төмен деңгейі", - деп түсіндіреді сарапшы. Ол тәрбиешілердің әлеуметтік мәртебесі мен жалақысын көтеру үшін пәрменді шаралар қабылдау тәрбиешілердің уәждемесі мен жас мамандар үшін мамандықтың тартымдылығын арттыруға мүмкіндік береді деп санайды". "Білім-ел дамуының іргелі негізі. Болашақта балаларды дамытуды қаржыландыру үкіметтерге, бизнеске, қауымдастықтарға, ата – аналар мен қамқоршыларға, бірақ ең алдымен балаларға жиынтық әсер етеді", — деп қорытындылады ERI сарапшысы.
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
