ERI сарапшылары Jusan Analytics дөңгелек үстелінде
14.11.2022
Экономикалық зерттеулер институтының сарапшылары Jusan Analytics ұйымдастырған "Экономика туралы диалог. Жаңа жағдайдағы Қазақстан" дөңгелек үстеліне қатысты. Іс-шараға мемлекеттік органдардың, ҚР Ұлттық Банкінің, Дүниежүзілік Банктің, бизнестің, сараптамалық экономикалық қоғамдастықтың және академиялық топтардың өкілдері де қатысты.  ERI - ден іс-шараға Бәсекелес ортаны зерттеу орталығының, Макроэкономикалық зерттеулер және болжамдау орталығының, Сауда саясатын дамыту орталығының және Әлемдік экономиканы зерттеу орталығының қызметкерлері қатысты. Қазақстан алдындағы негізгі сын-қатерлердің бірі геосаяси текетірес пен логистиканың бұзылуымен қатар қатысушылар бірауыздан инфляцияны (18% - дан астам) мойындайды. Оны жеңудің қолайлы әдісі туралы қызу пікірталас басталды.  Рүстем Оразалин, ҚР ҰБ Ақша-кредит саясаты департаментінің директоры: "Ұлттық банк инфляциямен және баға тұрақсыздығымен күресуге бел буды. Қазан айындағы соңғы жаңартудан бастап негізгі мөлшерлемені көтеру мүмкіндігі сақталады. Бұл ретте қоғамның болжамдары болашақ кезеңдердің инфляциясына қатты әсер етеді". Асқар Кысықов, "Талап" талдамалық зерттеулер орталығы директорының орынбасары: "ҚР-дағы базалық ставка оның импорттық сипатын ескере отырып, ештеңеге әсер етпейді – біздің жағдайда ставканы жоғары деңгейде ұстаудың қажеті жоқ". Sjamsu Rahardja, Дүниежүзілік банктің Сауда және бәсекеге қабілеттілік жөніндегі аға экономисі: "Қазақстандағы инфляцияның сипатын бағалай отырып, бюджеттен тыс елеулі шығындарға да назар аудару қажет". Тимур Жаркенов, "Атамекен" ҚР ҰКП Басқарма төрағасының орынбасары: "Инфляция проблемасын негізгі мөлшерлемені бір рет көтеру арқылы шешу мүмкін емес-бизнесті дамыту және қолдау бойынша кешенді шаралар қажет". Жәнібек Айғазин, AERC бас директоры: "Біз Түркияның үлгісі бойынша инфляцияны бақылаудың орнына экономиканың өсуіне басымдық беруге дайынбыз ба-Қазақстанға бұл экспорттық әлеует жеткілікті ме? Алдымен жоғары инфляция мәселесін шешкен жөн". Не маңызды - өсу немесе инфляция- деген даулардан бастап нақты сектордың проблемаларын талқылауға көшті, атап айтқанда халықтың кредиттелуі (тұтыну шығыстарының 73%), экономиканың шикізаттық сипаты (экспорттың 60% – мұнай), жоғары импортқа тәуелділік (азық – түлік емес тауарлардың 80% - импорт).  Әсіресе кең бизнес үшін несие қаражатының қолжетімсіздігіне тоқталды. Эльдар Шамсутдинов, "Комментарий" telegram-арнасының авторы: "Нақты сектор 2015 жылдан бері іс жүзінде несиеленбейді – банктер үшін тұтынушылық несиелер тиімдірек". Зарина Әділханова, NAC Analytica Экономикалық модельдеу орталығының аға зерттеушісі: "Сонымен қатар, әртүрлі бағдарламалар бойынша мемлекеттік субсидиялар "таңдаулылардың" шектеулі тобына бөлінеді. Алайда, мұндай фаворитизм өнімділіктің өсуіне әкелмейді". Нұргүл Хайдарова, ERI Бәсекелес ортаны зерттеу орталығының директоры: "Сондай-ақ бизнесті кредиттеу бойынша елеулі өңірлік теңгерімсіздікке назар аударған жөн. 2022 жылдың 9 айында заңды және жеке тұлғаларға ЕДБ берген кредиттердің 21 трлн. теңгесінен Алматыға 44%, Астанаға – шамамен 14%, Шымкентке – 5% және бөлінгенге дейін Қарағанды облысына – 5% тиесілі болды". Сарапшы сондай-ақ ШОБ үшін қаржы ресурстарының қолжетімділігі бойынша қазіргі уақытта жүргізіліп жатқан ERI зерттеуінің басқа да негізгі қорытындыларын ұсынды: жоғары пайыздық мөлшерлеме, қатаң кепіл талаптары (әсіресе ауылдар мен шағын қалалар үшін өзекті), облыс орталықтары мен ірі қалалардан тыс жерлерде корпоративтік кредиттеудің болмауы және т.б. Дөңгелек үстелдің қорытындысы бойынша дайын шешімдер әзірленбеген, бірақ барлық қатысушылар сараптамалық пікірлер мен бағалармен алмасудың осындай форматының пайдалылығын атап өтті. Дөңгелек үстел материалдарын Jusan Analytics ұйымдастырушылары жариялайды.
Қарау саны: 3292 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
