Алматы жаһандық мегаполиске айналады ма
17.11.2022
Бүгінгі таңда Алматы еліміздегі ең ірі қала болып табылады. Қазірдің өзінде қалада 2,1 млн. адам тұрады (2022 жылғы 1 қазандағы жағдай бойынша). Болжам бойынша 2030 жылға қарай қала халқы 2,5 млн. адамға, Алматы агломерациясының халқы 4 млн. адамға жетеді. Қала ел экономикасының басты драйверлерінің бірі және республикалық бюджеттің негізгі доноры болып табылады. 2021 жылдың қорытындысы бойынша қаланың елдің ЖІӨ-ге қосқан үлесі 18% -ды құрады. Жан басына шаққандағы ЖӨӨ 17,6 мың АҚШ долларды құрайды. Экономиканың құрылымы жоғары технологиялық секторларда және қосылған құны жоғары бизнес-қызметтерде айтарлықтай жұмыспен қамтылған постиндустриалды болып табылады. Экономикалық мамандану күрделі секторлар, оның ішінде ақпарат пен байланыс, жылжымайтын мүлікпен операциялар, қаржылық және сақтандыру қызметі, кәсіби, ғылыми және техникалық қызмет болып табылады. Жақсы төленетін жұмыс орындарының болуы және қала ұсынатын мүмкіндіктер оны ішкі көшіп келушілер үшін "магнитке" айналдырады. Соңғы 20 жылда жалпы көші-қонның оң сальдосы 474 мың адамды құрады, бұл бір ірі қала халқының санымен салыстыруға келеді. Жыл сайын "Экономикалық зерттеулер институты" АҚ құратын қалалардағы өмір сапасының мерзімді ұлттық рейтингінде Алматы қаласы 2021 жылы екінші орынға ие болды. Қала адами капитал мен экономика мен бизнесті дамыту бойынша жетекші орынға ие болды. Ұлттық рейтингтерден басқа, Алматы қаласы басқа да бірқатар халықаралық рейтингтерде ұсынылған. Осылайша, 2020 жылы Globalization and World Cities (GaWC) әзірлеген жүйе бойынша қалалар рейтингінде Алматы Калгари (Канада), Ухань (Қытай), Штутгарт (Германия), Манчестер (Ұлыбритания) сияқты дамыған қалалармен қатар "Beta-" санатындағы жаһандық қалалардың қатарына кірді. Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі Аумақтық даму жоспарына сәйкес Алматы дамыған креативті экономикасы мен инновациялық өндірістері бар постиндустриалды орталық ретінде дамитын болады. Қала бүкіл ел экономикасының локомотивіне айналуы керек. Ал 2050 жылға қарай Алматы қаласы өмір сүру мен жұмыс үшін тартымды жаһандық қалаға, Орталық Азияның зияткерлік және мәдени астанасына айналуы тиіс (Алматы қаласының 2050 жылға дейінгі Даму стратегиясы). Өршіл мақсаттарға жету және өз әлеуетін іске асыру үшін қала өзінің ең өткір мәселелерін шешіп, ішкі және сыртқы сын-қатерлерге дайын болуы керек. Алматының ұзақ мерзімді дамуына әсер ететін аса маңызды сын-қатерлерге мыналар жатады:
Қаланың проблемалық мәселелерін ойдағыдай шешу және осы сын-қатерлерді еңсеру ұзақ мерзімді перспективада қаланы дамыту жөніндегі стратегиялық және бағдарламалық құжаттарды, сондай-ақ ұлттық жобалар мен мемлекеттік бағдарламаларды іске асырудың тиімділігіне байланысты болады. Біздің ойымызша, Алматы қаласын ұзақ мерзімді перспективада дамытудың басымдықтары мыналарға бағытталуы тиіс:
Қарау саны: 3326 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
