Біздің Институттың құрылған күні
11.05.2020
Қазақстан экономикасының кешенді даму мәселелерін зерттейтін жетекші мемлекеттік институт өзінің 59-шы туған күнін атап өтеді. Экономикалық зерттеулер институты 1961 жылы 11 мамырда Қазақ КСР Үкіметінің қаулысымен ҚазКСР Мемжоспарының жанынан құрылды. Өз қызметінің барлық кезеңдерінде Институт әрдайым экономикалық ғылымның алдыңғы қатарында болды. Институттың даму тарихы-Қазақстанның экономикалық жүйесінің даму тарихы. Республиканың Мемлекеттік жоспарын ұйымдастыру кезеңінде 1921 жылы Қазақстанның жоспарлы жүйесінің жұмыс органы ретінде оның ғылыми секциясының құрамына кірген Экономикалық зерттеулер институты құрылды. Ол Қазақстанның өндірістік күштерінің дамуын зерттеумен айналысты. Бірақ оның тәуелсіз заңды тұлға ретінде жұмыс істеуі 1961 жылдың мамыр айында басталды. Кеңес кезеңінде Қазақ КСР Мемлекеттік жоспарлау жүйесінде экономика және ғылыми-техникалық ақпарат институттары, БЖЖА ҒЗИ, жоспарлы қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты, конъюнктура және патенттік іс институты, ҰШЖК, Қазақстанның жоспарлы шаруашылығы журналы жұмыс істеді. Республиканың Мемлекеттік жоспарының өз қызметкерлері мен оған ведомстволық бағыныстағы ұйымдар үшін дамыған әлеуметтік инфрақұрылымы бар өзінің шаруашылық басқармасына ие болды. Қолданбалы ғылыми зерттеулер саласында Экономикалық зерттеулер институты жоспарлы экономиканы дамыту жылдарында өзінің лайықты орнын алды: Орталық пен одақтас республикалардың барлық экономикалық институттарымен тығыз байланыста болды. Өтпелі кезеңнің өзгеру жылдарында өзін ерекше көрсетті. Институттың танымал тұлғаларының ішінде кейін академик, министрлер, елшілер болған көптеген сарапшылар болды – Е. Асанбаев, М. Кенжегузин, С. Пірімбетов, Б. Ізтілеуов, К-К. Жаңбыршин, Н. Әшім, А. Шукпутов, З. Кәкімжанов, Ө. Шөкеев, Т. Құлыбаев, М. Есенбаев, Ж. Ертілесова және басқалар. А. Есентүгелов, С.Байзақов, Б. Хусаинов бүгінде де ЭЗИ-да ғылыми қызмет атқарып келеді. 1999 жылы республикалық мемлекеттік кәсіпорын болып қайта құрылды, бұл жұмыс бойынша серіктестерді таңдауда үлкен еркіндік берді. Институт 2006 жылдан кейін, оның базасында бұрынғы атауы "Экономикалық зерттеулер институты" акционерлік қоғамы құрылған кезде, әсіресе ол Астана қаласына (қазіргі Нұр – Сұлтан) көшкеннен кейін жаңа өрлеуге ие болды. Институт ҚР Ұлттық экономика министрлігінің ведомствосына берілді. 2014 жылы Азия Даму Банкі Басқарушылар кеңесінің "Жібек жолы: Азияны өзгермелі әлеммен байланыстыра отырып" атты 47-ші жыл сайынғы отырысының ортақ ұйымдастырушысы болды. Қазақстандағы IMD Халықаралық рейтингінің ресми серіктесі, сондай-ақ орнықты даму жөніндегі Үйлестіру кеңесінің Хатшылығы болып табылады. Астана экономикалық форумының ұйымдастырушысы. 2015 жылдан бастап Пенсильвания Университетінің (АҚШ) Ғылыми Орталықтары мен Азаматтық қоғам Бағдарламасы (Think Tanks and Civil Society Program, TTCSP) жүргізетін әлемнің "ғылыми" орталықтарының рейтингіне кіреді. Институт маңызды мемлекеттік бағдарламалар мен заң жобаларын әзірлеуге, елдегі экономикалық жағдайды бағалауға қатысады (Қазақстанның әлемнің ең дамыған 30 мемлекетінің қатарына кіруі жөніндегі тұжырымдама; Қызмет көрсету саласын дамытудың 2030 жылға дейінгі бағдарламасы; 5 институционалдық реформа шеңберіндегі "Ұлт жоспары"; ҚР-ның 2025 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспары; Ұлттық экспорттық стратегия; ОДМ іске асыру жөніндегі алғашқы ерікті Ұлттық шолу; Қазақстанның бәсекеге қабілеттілігі жөніндегі ұлттық баяндама жобасы). Елдің стратегиялық және бағдарламалық құжаттарының мониторингі мен тексерілуіне; қазіргі заманғы экономикалық-математикалық модельдерді пайдалану негізінде экономика саласындағы қолданбалы ғылыми зерттеулерге; әлеуметтік-демографиялық даму және адами капитал мәселелеріне; аумақтарды дамытудың тиісті бағдарламаларына ("Елді аумақтық-кеңістікте дамытудың 2030 жылға дейінгі болжамды схемасы"; "Өңірлерді дамытудың 2025 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламасы", қалалар мен ауылдық елді мекендерді одан әрі дамыту жөніндегі ұсынымдар, нысаналы индикаторлар, нәтижелер көрсеткіштері; Қостанай қаласының 2050 жылға дейінгі Даму стратегиясы; Атырау қаласының 2050 жылға дейінгі Даму стратегиясы және басқа да құжаттар) ерекше назар аударылады. Кәсіпкерлікті дамыту, ШОБ-ты мемлекеттік қолдау, кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеуді жетілдіру, бизнес шығындарын азайту, Қазақстанның Дүниежүзілік Банктің "Doing Business" рейтингінде позициясын жақсарту мәселелері бойынша 20-дан астам зерттеу жүргізілді. Институт ЕЭК, АДБ, БҰҰ Бағдарламасымен және т. б. белсенді ынтымақтасады. Ғылыми ортада, мемлекеттік органдар мен кәсіпкерлік құрылымдарда серіктестердің кең желісіне ие; бірлескен зерттеулер, өзара қызмет арқылы жаһандық әріптестікті кеңейтеді. Қазақстан бетпе-бет келіп отырған ішкі және жаһандық проблемаларды шешу үшін отандық және шетелдік тәжірибені жұмылдыру арқылы білім алмасу үшін платформа құруға бағытталған. Ұйым тарихының негізгі кезеңдерімен, ағымдағы қызметімен және болашақ жобаларымен мына жерден таныса аласыз
Қарау саны: 6084 |
|
|