Қазақстанның өсімдік шаруашылығының дамуы

Өсімдік шаруашылығы - Қазақстанның аграрлық секторының ірі саласы, ол 2022 жылы ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің шамамен 61% -ін қамтамасыз етті. Ауыл шаруашылығы дақылдары арасында егіс бойынша бірінші орынды республиканың егіс алқаптарының шамамен 56%-і құрайтын дәнді дақылдар алады. 

Өсімдік шаруашылығы - Қазақстанның ауыл шаруашылығының негізі. Ең үлкен үлесті тек ішкі ғана емес, сонымен қатар сыртқы нарықта сатылатын жаздық бидай алады. Сондай-ақ, күріш, қарақұмық, арпа, сұлы, тары және жүгері сияқты дақылдардың таралуын атап өткен жөн. Қант қызылшасы мен майлы дақылдарға (күнбағыс, рапс) едәуір егіс алқаптары бөлінген. Тоқыма өнеркәсібі үшін мақта мен зығыр өсіріледі. Сонымен қатар, картоп, алма, қауын және жүзім сияқты дақылдар белсенді түрде өсіріледі.

Өсімдік шаруашылығы өнімінің жалпы шығарылымының құрылымы 

2010-2022 жылдар аралығында өсімдік шаруашылығы саласының жалпы өнімі 6,4 есе 895 млрд. теңгеден 5,8 трлн.теңгеге дейін өсті. Саланың барлық санаттарында айтарлықтай өсім байқалды, сондықтан дәнді дақылдар 2010 жылғы 273 млрд.теңгеден 2020 жылы 3 трлн.теңгеге дейін 11 есе өсім көрсетті. АӨК әртараптандырылуына байланысты 2010 жылдан 2022 жылға дейін майлы дақылдар 31 млрд.теңгеден 636 млрд. теңгеге дейін немесе майлы дақылдар өндірісінің жиырма есе өсуі байқалды. Көкөніс өсіруде бес есе өсім 273 млрд. теңгеден 1 трлн. теңгеге дейін болды. Талшықты иіру дақылдарын өсіру аталған кезеңде 23 млрд. теңгеден 116 млрд. теңгеге дейін 5 есеге өсті.

 

2015-2022 жылдар аралығында астық пен меслин импорты 62 мың тоннадан 1818 мың тоннаға дейін 29 есе өсті. Осы кезеңде экспорт 3636 мың тоннадан 6326 мың тоннаға дейін 1,7 есе  өсті. Картоп экспорты 2015 жылы 3 мың тоннадан 2022 жылы 242 мың тоннаға дейін едәуір өсті, осы кезеңде импорт 79 мың тоннадан 53 мың тоннаға дейін төмендеді. 2015 жылы пияз импорты 165 мың тоннаны, экспорт 44 мың тоннаны құрады, импорт экспорттан 3,5 есе асып түсті.