Бакудегі климаттық келіссөздерден күтілетін нәтижелер
22.11.2024
Әлемнің барлық назары 2024 жылдың 11-22 қарашасы аралығында Әзербайжанның Баку қаласында өтіп жатқан климаттың өзгеруі жөніндегі Тараптар конференциясына (COP29) ауып отыр. Бұл жаһандық шараны Біріккен Ұлттар Ұйымы ұйымдастырып, оған 40-50 мыңға жуық қатысушы, соның ішінде 100-ден астам үкімет және мемлекет басшылары жиналды. Конференция климаттың өзгеруіне байланысты ең өзекті мәселелерді шешу және жаңа міндеттемелер қабылдау алаңына айналды. Халықаралық маңызы Конференцияда түрлі елдердің делегациялары, ғалымдар, экологиялық белсенділер мен тұрақты даму сарапшылары бас қосты. Әлемнің 190-нан астам елінен келген өкілдер парниктік газдар шығарындыларын азайту, климаттық бастамаларды қаржыландыру және климаттың өзгеруіне бейімделу шараларын талқылау үшін жиналды. 2024 жыл жаһандық климаттық өзгерістердің сын кезеңі болып отыр. Еуропалық климат қызметінің деректеріне сәйкес, 2024 жыл тарихтағы ең жылы жылдардың бірі болуы ықтимал. Орташа жаһандық температура индустрияға дейінгі деңгейден 1,5°C-қа жоғарылауы мүмкін, бұл ғалымдарды алаңдатып отырған шекті деңгей. Климаттық келіссөздердің тарихы мен эволюциясы Климаттық келіссөздер алғаш рет 1988 жылы Климаттың өзгеруі жөніндегі үкіметаралық сарапшылар тобының (IPCC) құрылуымен басталды. 1990 жылы жарияланған IPCC-нің алғашқы есебі соңғы ғасырда жаһандық температураның 0,3-0,6°C-қа көтерілгенін көрсетті, бұл 1992 жылы Климаттың өзгеруі туралы БҰҰ Негіздемелік конвенциясының (UNFCCC) құрылуына негіз болды. 1997 жылы Тараптардың үшінші конференциясында Киото хаттамасы қабылданды. Бұл құжат парниктік газдар шығарындыларын азайтуға міндеттейтін алғашқы халықаралық келісім болды. Оның негізінде «ортақ, бірақ сараланған жауапкершілік» қағидасы жатты. 2015 жылы Париж келісімі климаттық келіссөздердің тарихи кезеңі болды, ол жаһандық температураның өсуін 1,5°C шегінде ұстауды басты мақсат ретінде белгіледі. COP29 басымдықтары 2024 жылы Бакудегі Тараптар конференциясы үш негізгі бағытқа басымдық берді: Бейімделу: Климаттық өзгерістердің әсерін жұмсартуға арналған шараларды талқылау және ең осал қауымдастықтарды қорғау. Шығарындыларды азайту: Әлем елдері жаһандық температураны белгіленген шектен асырмау үшін жаңа ұлттық мақсаттарын белгіледі. Қаржыландыру: Климаттық жобаларға қолдау көрсету үшін дамушы елдерге арналған жаңа жаһандық қаржыландыру көрсеткіші анықталды. Климаттық қаржыландырудың маңызы Климаттық мақсаттарға қол жеткізуде бизнес пен халықаралық ұйымдардың рөлі ерекше. Конференцияда «жасыл» экономикаға көшу үшін жыл сайын 2050 жылға дейін 9,2 триллион доллар инвестиция қажет екендігі айтылды. Негізгі қаржыландыру бағыттары мыналарды қамтиды: Өтпелі қаржыландыру: «Көміртекті» активтерді «жасыл» активтерге айналдыру үшін технологияларды қолдау. Аралас қаржыландыру: Инвестициялық тәуекелдерді азайту мақсатында әртүрлі капитал көздерін біріктіру. Көміртекке баға белгілеу: Көміртек несиелерін енгізу арқылы ресурстарды тиімді пайдалану және инвестицияларды аз көміртекті шешімдерге бағыттау. Қазақстанның COP29-дағы үлесі 18 қарашада Қазақстанның Энергетика министрлігі «Жасыл энергетика және инновациялар: Қазақстанның инвестициялық мүмкіндіктері» тақырыбында панельдік сессия өткізді. Бұл сессияда Қазақстанның жасыл энергетикадағы мақсаттары, жаңартылатын энергия көздерін дамыту, метан шығарындыларын азайту және сутегі энергетикасын ілгерілету бойынша жоспарлары талқыланды. Сондай-ақ Қазақстан Сутегі бастамасына (Hydrogen Breakthrough Agenda) қосылатынын және 2024 жылы қабылданған Сутегі энергетикасын дамыту тұжырымдамасы аясында неміс «Svevind» компаниясымен бірлескен жобаны іске асыратынын жариялады. Конференцияның жетістіктері Конференция барысында халықаралық қаржы институттары климаттық жобаларға бөлінетін қаражатты жылына 75 миллиард доллардан 170 миллиард долларға дейін арттыруға келісті. Сонымен қатар, көміртек нарығы бойынша консенсусқа қол жеткізіліп, шығындар мен залалдарды өтеу қоры толық жұмыс істей бастады. Қорытынды шешімдер Конференцияның соңғы күндерінде тұрақты қалалық шешімдер, экологиялық көлік жүйелері және биоәртүрлілікті сақтау мәселелері талқыланады. 22 қарашада Париж келісімі мақсаттарына жету және халықаралық климаттық міндеттемелерді нығайтуға бағытталған шешімдер қабылданбақ. Болашаққа үміт Бакудегі COP29 климаттық конференциясы жаһандық климаттық мақсаттарға жету жолындағы маңызды қадам болды. Бұл іс-шара әлемнің бірлескен күш-жігерінің арқасында климаттық дағдарыстың ең ауыр салдарын болдырмауға және тұрақты даму жолын қамтамасыз етуге бағытталған нақты шаралар қабылдауға мүмкіндік берді.
Қарау саны: 56 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
