«Өңірлер: апта оқиғалары» (2025 жылғы 3-10 наурыз)

Жоспарға сәйкес, курортты жаңғырту жыл бойы туристік объектілер құруды, экологиялық және спорттық туризмді дамытуды, жаңа рекреациялық аймақтар салуды көздейді. Қысқы демалыс түрлерін дамыту кеңінен жоспарлануда, олардың арасында шаңғымен сырғанау ерекше сұранысқа ие. Курорттық аймаққа ыңғайлы қолжетімділікті қамтамасыз ету үшін көлік инфрақұрылымы, оның ішінде келу орталықтарымен көп деңгейлі тұрақтар мен тамақтану пункттері салынатын болады. 

Жоспарды іске асыру келуші туристер санының 35 мыңнан 94 мың адамға дейін ұлғаюына, туризм саласындағы жұмыспен қамтудың 22 мыңнан 32,5 мың адамға дейін өсуіне және 22,7 млрд.теңге мөлшерінде жеке инвестициялар тартуға әкеледі деп күтілуде. Өңір экономикасындағы туризм үлесі 1,4%-дан 3,5%-ға дейін ұлғаюы тиіс.

Қарағанды облысы. Өңірге мұнай саласындағы ең ірі оператор - Karachaganak Petroleum Operating B.V. консорциумының делегациясы келді. Сапар қорытындысы бойынша облыс әкімдігімен меморандумға қол қойылды, оның мақсаты - жергілікті тауар өндірушілерді қолдау. 

Делегация кәсіпорындарда болып, Өңірлік кәсіпкерлер палатасының алаңында облыс тауар өндірушілерінің өнімдерінің көрмесі өтті, өнеркәсіптік кәсіпорындар өкілдерінің қатысуымен дөңгелек үстел өтті.

Инвестициялық жобаларды қолдау облыста бастапқы циклден бастап өндірісті толық іске қосуға дейінгі барлық деңгейлерде жүзеге асырылады. Өткен жылы инвестиция көлемі 1,4 трлн теңгеден асты.

Ақтөбе облысы. Өңірде өнеркәсіптік және инвестициялық өсімнің едәуір жоғары қарқыны байқалды. Өткен жылдың қорытындысы бойынша өңірдің өнеркәсіптік өндіріс көлемі 4,5%-ға өсіп, 2,6 трлн теңгеге жетті (2023 жылы - 2,5 трлн. теңге). 2024 жылы негізгі капиталға салынған инвестициялар 901,1 млрд. теңгені құрады, оның 78%-ы жеке және 22%-ы бюджеттік болды. Оның 53%-ы тау-кен өнеркәсібіне, 42%-ы өңдеу өнеркәсібіне салынды. 2024 жылдың 9 айында тікелей шетелдік инвестициялар көлемі 337,4 млн долларды құрады.  

Бүгінде облыста 74 инвестициялық жоба іске асырылуда. Оның ішінде 2025 жылы - 1,2 мың жұмыс орнын құрумен 460 млрд. теңге сомасына 10 жоба. Солардың қатарында – "ПЗТМ Ltd" ЖШС рельс дәнекерлеу кәсіпорны, Лиманное кен орнын игеру, "Қазақстан тәуелсіздігіне 10 жыл" шахтасының екінші кезегі, "KAZFELTEC" ЖШС жүнді қайта өңдеу және тоқыма емес материалдар өндірісі, "Хромтау 1" жел электр станциясының құрылысы. 

Өңірде Ақтөбе облысының инвестициялық бағдарламасы әзірленді, инвестиция тарту бойынша кешенді іс-қимыл жоспары іске асырылуда.

Қызылорда облысы. Арал ауданында сумен жабдықтау жүйелерін салуға және жаңғыртуға арнаулы мемлекеттік қордан шамамен 4,2 млрд. теңге бөлу туралы шешім қабылданды.

Ақбасты ауылында осындай филиалдың құрылысы аяқталу сатысында тұр, жобаның құны - шамамен 2,4 млрд. теңге, соның ішінде 1,8 млрд теңге игерілді, қалған 524 млн. Арнайы мемлекеттік қордан бөлінді. Нысан ағымдағы жылы іске қосылады. Осы жобаларды іске асыру сапалы суға тікелей қол жеткізуді қамтамасыз ете отырып, жаңа экономикалық мүмкіндіктер жасай отырып, ауыл тұрғындарының өмір сүру деңгейін арттыруға мүмкіндік береді.

Ақтөбе облысы. Биыл өңірдегі ауыл тұрғындарының 98,8%-ы мобильді интернетпен қамтамасыз ету жоспарлануда. 4G стандартының 96 базалық станциясын орнату және жаңарту және 5G желісінің қамту аймағын 82 базалық станцияға дейін кеңейту жоспарлануда. Бұл қала пайдаланушылары үшін одан да жақсы және тұрақты қосылымды қамтамасыз етеді.

Мобильді интернет облыстың 311 ауылдық елді мекенінің 261-ін қамтиды. Биыл жоспарланған 25 ауылдан 4-і қосылды. Халық саны 100 адамнан кем 29 ауылда кең жолақты интернет-қызметтерді ұсыну үшін жерсеріктік технологияларды пайдалану көзделетін болады. Қазіргі уақытта 7 елді мекен жерсеріктік арналар арқылы Wi-Fi желісіне қосылған.

Маңғыстау облысы. "Маңғыстау" және "Бейнеу" теміржол вокзалдарын қайта құру жобасын іске асыру жоспарлануда. Жоспарға сәйкес, құрылыс-монтаждау жұмыстары биыл басталады.

Облыстың теміржол инфрақұрылымын жаңғырту жұмыстары 2026 жылдың соңына дейін аяқталады.

Жетісу облысы. Қуаттылығы жылына 150 мың тонна болат тегістеу шарларымен жаңа кәсіпорынды Талдықорғанда орналастыру жоспарлануда. Жобаның құны - 85 млн. долл., 100 жұмыс орны құрылады, 2028 жылға жоспарланған. Жобаны іске асыру өңірдің тау-кен металлургия саласын дамытуға елеулі серпін береді деп күтілуде.

Астанада "KAZ Minerals" тобы мен "Compania Electro Metalurgica SA me Elecmetal" ("ME Elecmetal") чилилік инвестор-компаниясы арасында оффтейк-келісімшартқа қол қою рәсімі өтті. Жобаны іске асырудың барлық кезеңдерінде жергілікті атқарушы орган тарапынан заңды негіздерде барлық қажетті қолдау көрсетілетін болады.

 Жоба бойынша жұмыс өткен жылдан бері жүргізіліп келеді. Экспортқа бағдарланған кәсіпорынды "Талдықорған" индустриялық аймағының аумағында орналастыру көзделіп отыр. Тегістеу шарларын Кербұлақ ауданындағы металлургия комбинатында мыс және мыс өнімдерін өндіру процесінде де пайдалану жоспарлануда.

Солтүстік Қазақстан облысы. Петропавл қаласы мен Қызылжар ауданында айналма каналдар мен қорғаныс бөгеттерін нығайту жұмыстары жалғасуда.

Қызылжар ауданында тәуекел аймағында Соколовка, үлкен Малышка және Вагулино ауылдары бар. Су басу қаупін азайту үшін Соколовка маңында жаңа канал салынып, Есіл өзенінің арнасын түзету жүргізілуде, бұл осы елді мекендерге жақын өзеннің өткізу қабілетін арттыруға мүмкіндік береді.

Сондай-ақ, Шатқал мен Кожевный кентінің бөгеттеріне темірбетон плиталарын төсеу жұмыстары жалғасуда, бұл бөгеттерді едәуір нығайтады, олардың шайылып кетуіне жол бермейді және тұрғын үй алаптарын су тасқынынан қорғайды.

Ұлытау облысы. Өңірде облыстың энергетикалық әлеуетін нығайту бойынша жұмыстар жүргізілуде. Осылайша, мұнда қуаты 75 МВт бу-газ қондырғысын салу жоспарлануда. Жоба Жезқазған ЖЭО-да іске асырылуда және өңірдің энергетикалық тұрақтылығын қамтамасыз етуге және экологиялық жағдайды жақсартуға бағытталған. Құрылыс жұмыстары аяқталғаннан кейін нысанда Siemens Energy компаниясының заманауи газ турбиналық агрегаты орнатылады, бұл энергия тиімділігін арттырады және зиянды қалдықтар шығарындыларын азайтады.

Сонымен қатар, облыста энергетикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету мақсатында, қуаты 11 МВт күн электр станциясы салынды. Қазіргі уақытта қуаты 100 МВт жел электр станциясының құрылысы жалғасуда.

2024 жылы "Инвестиция орнына тариф" жобасы аясында Жезқазған ЖЭО №8 қазандығы жаңғыртылды. 2026 жылдың соңына дейін №10 қазандық пен №5 турбинаның (50 МВт) құрылысын аяқтау жоспарлануда. Жұмыстар толық аяқталғаннан кейін ЖЭО-да электр энергиясын өндіру көлемі 260 МВт-қа дейін ұлғаяды.

Ақмола облысы. 2024 жылы "Кең Дала" бағдарламасы аясында 60 млрд теңге алған өңірдің аграршылары қаржы институттары алдындағы барлық міндеттемелерін уақтылы орындады.

Егіс науқанына дайындалу үшін жеңілдікті кредиттер беру өткен жылғы желтоқсанда басталды, бұл фермерлерге жалақы төлеу үшін айналым қаражатын толықтыруға, сапалы тұқымдарды, минералды тыңайтқыштарды, өсімдіктерді қорғау құралдарын, ЖЖМ, қосалқы бөлшектер мен басқа да қажетті тауарлар мен қызметтерді алдын ала сатып алуға мүмкіндік береді. Бөлінетін бюджет қаражаты меншік нысанына қарамастан, барлық агробизнес субъектілері үшін қолжетімді.

Маңғыстау облысы. Маңғыстау ауданында қуаты 20 МВт күн электр станциясы салынады. Жоба өңірдің энергетикалық тәуелсіздігін арттыруға және экологиялық таза электр энергиясын өндіруге мүмкіндік береді.

"Stellar Energy" мердігерлік ұйымының басшылығы бұл жобаны іске асыруға 5,7 млрд. теңге бағытталғанын хабарлады. Жобаны биыл маусымда аяқтау жоспарлануда.

Құрылыс кезеңінде жергілікті ауылдардың 100 тұрғынын жұмысқа орналастыру жоспарлануда, ал станция толық қуатқа шығу кезеңінде 10 адам тұрақты жұмыс орындарымен қамтамасыз етілетін болады. Жергілікті тұрғындар үшін жұмыспен қамтудың жаңа көзі ашылады, сондай-ақ өңірде жасыл экономиканың дамуына серпін берілетін болады.

Ақтөбе облысы. Өткен жылы өңірге келген туристер саны 190 мың адамнан асты, оның басым бөлігі - резиденттер. Туризм саласына 10 айдағы инвестициялар көлемі. 2024 жылы 7,19 млрд. теңгені құрады. Бүгінде өңірде 107 орналастыру орны, жол бойындағы сервистің 118 нысаны, 3 санаторий-профилакторий, 4 туроператор, 8 ерекше қорғалатын табиғи аумақ (Ыргыз-Торғай табиғи резерваты, Эбита, Орқаш, Көкжиде-Құмжарған, Мәртөк, Қобда, Озерный және Ойыл қорықтары мен қаумалдары), сондай-ақ 859 тарихи-мәдени ескерткіш бар.

Өңірдің туристік объектілерін ілгерілету бойынша шаралар қабылдануда - имидждік іс-шараларды (ақпараттық турлар, фестивальдар, экскурсиялар) ұйымдастыру және туристік инфрақұрылымды дамыту.

Атырау облысы. Өңір Литвамен экономикалық ынтымақтастықты дамытуды жоспарлап отыр. Өңір басшысы С.Шапкенов Литва Республикасының ҚР-дағы Төтенше және Өкілетті елшісі Э.Навикаспен кездесті. Кездесуде тараптар сауда-экономикалық ынтымақтастық, көлік логистикасы, құрылыс және цифрландыру мәселелерін талқылады.

Елші Атырау өңірінің жоғары инвестициялық әлеуетін атап өтіп, Литваның экономикалық мүмкіндіктерімен таныстырды. С.Шапкенов Литва өңірдің сенімді экономикалық серіктесі екенін атап өтті. Екіжақты экономикалық байланыстарды нығайту және жаңа нарықтар мен технологияларды зерделеу үшін өңірден Литваға арнайы бизнес-делегацияның сапарын дайындау туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.

Жамбыл облысы. Облыс әкімдігінде елді мекендерді ауыз сумен қамтамасыз ету мәселелері қаралды (бүгінде өңір құрамында 4 қала және 367 ауылдық елді мекен бар). Қазіргі уақытта қалаларда сумен жабдықтау қызметтеріне қол жеткізу 98% (523,7 мың адам), ауылдарда 97,8% (676,9 мың адам) құрайды. Тараз және Шу қалаларындағы 24 ауылдық елді мекен мен 9 тұрғын алабы сумен жабдықтау қызметтеріне қол жеткізе алмайды.

Орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесіне 9 тұрғын алабын қосу бойынша жұмыстар жүргізілуде.

Жыл соңына дейін халықтың сапалы ауыз суға 100% қолжетімділігін қамтамасыз ету жоспарлануда.