«Өңірлер: апта оқиғалары» (2025 жылғы 11-16 наурыз)

Сапар барысында Үкімет Басшысы Курчатов қаласының әлеуметтік-экономикалық дамуына, атап айтқанда, тұрғын үй қорын қалпына келтіруге, инженерлік инфрақұрылымды жаңғыртуға және т.б. бағытталған шаралармен танысты.

"Байкал-1" кешенінің аумағында О.Бектеновке объектіде жүргізілетін ядролық реакторларды зерттеудің негізгі бағыттары туралы баяндалды. Үкімет Басшысы қолда бар әлеуетті дамыту және ғалымдарға жан-жақты қолдау көрсету қажеттігін атап өтті.

Ақтөбе облысы. Академиялық шеберлік орталықтарын құрудың республикалық жобасына қатысқан Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік университеті 3 млрд. теңге көлемінде грант жеңіп алды. Жобаның басты мақсаты – табысты ғылыми бастамаларды дамыту үшін жағдай жасау және тек Ақтөбеде ғана емес, сондай-ақ жалпы елдің батыс өңірінде де ғылыми қызметтің тірегіне айналу.

Университет аймақтағы экологиялық жағдайды жақсартуға ықпал ететін өнеркәсіптік қалдықтарды қайта өңдеудің жаңа технологияларын әзірлеуде. Ғылыми институттар мен өндіріс өкілдерін біріктіретін консорциум құрылды. Оның құрамына Ж.Әбішев атындағы Химия-металлургия институты мен "Қазмагнохромит" ЖШС кірді. Бұдан басқа, өңірдің ерекшеліктерін ескере отырып, металлургия, материалтану және экология үшін заманауи ғылыми зертханалар ашу жоспарлануда.

Астана. Қазіргі уақытта шағын және орта бизнес елорданың ЖӨӨ-нің 2/3 бөлігін құрайды, онда 521,5 мың адам (экономикалық белсенді халықтың 70%-ы) жұмыс істейді.

Елордада әлеуметтік кәсіпкерлік белсенді дамып келеді.
175 кәсіпкер әлеуметтік кәсіпкерлер ретінде тіркелді, бұл республикадағы ең жоғары үлес болып табылады. Негізгі бағыттары: мектепке дейінгі білім беру, ерекше балаларды оңалтуға арналған түзету орталықтары.

Ақмола облысы. Мұнда жаңа кәсіптер мен құзыреттер атласы - кадрларға қажеттіліктің өңірлік картасы әзірленді. Құжатта өңдеу өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы және орман шаруашылығы, сондай-ақ қызмет көрсету саласы сияқты негізгі бағыттардағы жаңа, өзгеретін және жойылып бара жатқан кәсіптер ұсынылған.

Жұмысшы мамандықтар жылы аясында өңірде кәсіптік білім беру жүйесі белсенді дамып келеді, білікті жұмысшы кадрларды даярлауға баса назар аударылады. Еңбек нарығында сұранысқа ие мамандардың жаңа буынын қалыптастыруда колледждер маңызды рөл атқарады.

Облыста 29 колледж жұмыс істейді, оның ішінде 22-сі – мемлекеттік және 7-і - жекеменшік. Олар 97 мамандық және 165 біліктілік бойынша мамандар дайындайды. Олардың ішінде 11 агротехникалық, 8 техникалық, 4 көпсалалы, 3 педагогикалық, сондай-ақ медицина, шығармашылық және спорт саласындағы мамандандырылған колледждер бар. Студенттер контингенті 19 253 адамды құрайды, оның ішінде 16 007 (83%) тегін оқумен қамтылған. Соңғы жылдары түлектердің жұмысқа орналасу деңгейі 97%-ды құрады, бұл дайындықтың жоғары сапасын көрсетеді.

Алматы облысы. Қарасай ауданында ауқымды инвестициялық жобалар іске асырылуда: жаңа өндірістер ашылуда, логистикалық орталықтар іске қосылуда және мыңдаған жұмыс орындары құрылуда.

Жалпы ауданда 4500 жұмыс орнын ашу жоспарлануда.

Ауданға шетелдік компаниялар ғана емес, сондай-ақ отандық компаниялар да тартылады. Алкогольсіз сусындар өндірушісі Caspian Beverage Holding ("Буратино" бренді) зауытты Алматыдан көшіруге ниетті. Бұл өңірдің өндірістік әлеуетін арттырады және қосымша жұмыс орындарын ашады.

"Ауыл аманаты" бағдарламасы аясында 106 жобаны қолдауға 928 млн. теңге бөлінді. Өңірде су үнемдеу технологиялары енгізілуде, қайта өңдеу кәсіпорындары мен агробизнес дамуда.

Жамбыл облысы. Биыл 659,9 мың гектарға ауыл шаруашылығы дақылдарын егу жоспарлануда, бұл өткен жылмен салыстырғанда 33,2 мың гектарға артық. 2025 жылғы 156 мың гектар алқапқа күздік дақылдар егілді.

Көктемгі егіс жұмыстарына 54,8 мың тонна тұқым дайындалды. Егіс науқанына 8 мыңнан астам ауыл шаруашылығы техникасы тартылатын болады. Көктемгі дала жұмыстарын қаржыландыру үшін "Аграрлық несие корпорациясы" арқылы облыстың ауыл шаруашылығы өндірушілеріне жылдық 5%-бен 8 млрд. теңге берілетін болады.

Биыл ауыл шаруашылығын қолдауға 39,6 млрд. теңге бөлінді, 16 мыңнан астам ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге көмек көрсетіледі. Соның арқасында өсімдік шаруашылығы саласында 325,1 млрд. теңгеге өнім өндіру жоспарлануда.

Өңірде көктемгі дала жұмыстарын жүргізу үшін материалдық-техникалық база толық көлемде дайындалды, агротехникалық іс-шаралардың уақтылы жүргізілуіне тұрақты бақылау жүргізілуде.

Алматы. Оңтүстік Астананың индустриалды аймағында автомобиль орындықтарын өндіруге маманданған Almaty Autoparts Production жаңа зауытының ашылуы өтті. Кәсіпорынның өндірістік қуаты – автокөлік орындықтарының жылына 100 мың жиынтығы (Hyundai, Great Wall Motors, Chery брендтері үшін), бұл импорттық компоненттерге тәуелділікті айтарлықтай азайтуға мүмкіндік береді.

Зауытты ашу автомобиль кластерін дамыту, автокомпоненттер өндірісін оқшаулауды тереңдету және машина жасау саласында білікті кадрлар құру үшін маңызды қадам болып табылады.

Алматы. Қаланы дамыту аясында қала мен облыс арасындағы автобус бағыттарының саны артып келеді. 2023 жылы 12 қала маңындағы бағыт іске қосылды, 2024 жылы 20, биыл тағы 12 жаңа бағыт ұйымдастыру жоспарлануда.

Жаңа бағыттардың қозғалыс сызбалары Алматы облысының әкімдігімен бірлесіп айқындалатын болады. Бүгінгі таңда қала маңына 54 бағыт бойынша 600 ден астам автобус қатынайды. Күн сайын бұл автобустар 360 мың жолаушыны тасымалдайды. Қазіргі уақытта Алматы облысының аумағында барлығы 141 автобус бағыты ұйымдастырылған. Оның 31-і  - облысаралық және ауданаралық, 53-і - ауданішілік, қалғандары қала маңындағы.

Түркістан облысы. 2025 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша жергілікті бюджетке салық және басқа да кірістер түрінде 44,6 млрд. теңге түсті, бұл жоспарланған көрсеткіштің 180,7%-ын құрады. Бұл республикадағы бесінші нәтиже. Жоспарды асыра орындау табыс салығы – 8,1 млрд. теңге, мүлік салығы – 1,7 млрд. теңге, жер қойнауын пайдаланушылардың аударымдары – 1,7 млрд. теңге, сондай-ақ басқа да кірістер бойынша түсімдер есебінен мүмкін болды.

Астана. 2024 жылы елорда 1,5 млн. туристті қабылдады, бұл 2023 жылмен салыстырғанда 14%-ға артық.  Туристер негізінен Ресейден, Қытайдан, Германиядан, Түркиядан, АҚШ-тан және Оңтүстік Кореядан келеді. Оқиға (оқиға) туризміне ерекше назар аударылады. Сонымен қатар, гастрономиялық және мәдени-спорттық туризмге басымдық беріледі. Халықаралық деңгейдегі 168 іс-шара өтті. Олардың арасында ШЫҰ, Дүниежүзілік көшпенділер ойындары, Automechanika, Enactus, Comic Con және басқа да маңызды іс-шаралар бар.

2025 жылғы ақпанда "Astana Tourism" туризмді дамыту орталығы жұмысын бастады, оның басты мақсаты – Астананы Орталық Азиядағы іскерлік және іс-шаралар хабы ретінде дамыту.

Қостанай облысы. Денсаулық сақтау жүйесін дамыту мәселелері өңірдегі жұмыстың негізгі бағыттарының бірі болып қала береді. А.ж. бұл салаға 110 млрд. теңгеден астам қаржы бөлінді, бұл өткен жылдың көрсеткішінен асып түсті.

Емделушілерді диагностикалау және емдеу сапасын жақсарту үшін медициналық мекемелерді заманауи жабдықтармен жарақтандыру бойынша жүйелі жұмыс жүргізілуде. Биыл бұл мақсаттарға 7 млрд. теңге бағытталды, бұл өткен жылғы қаржыландыру көлемінен екі есе дерлік артық.

Ауылдық жерлерде медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыруға ерекше назар аударылады. "Ауылдық денсаулық сақтауды жаңғырту" ұлттық жобасы аясында соңғы екі жылда облыс ауылдарында 25 жаңа медициналық нысан салынды, оның ішінде 5 дәрігерлік амбулатория, 19 фельдшерлік-акушерлік пункт, 1 медициналық пункт. Дәріхана пункттерінің желісі белсенді дамып келеді, соңғы екі жылда 324 дәріхана пункті ашылды.

Өңірдің кадрлық әлеуетін күшейту үшін 2024 жылы облысқа жалпы сомасы 527,5 млн. теңгеге көтерме жәрдемақы алған 345 дәрігер келді. 2025 жылы кем дегенде 200 маман келеді деп күтілуде.

Алматы облысы. Өңірде жеті негізгі бағыт бойынша арнайы іс-шаралар жоспары бекітілді, олардың бірі NEET санатындағы жастарды әлеуметтендіру болып табылады. Осы мәселе бойынша жұмыстың нәтижесі бүгінде байқалып отырған жастардың жұмыспен қамтылуының жоғары деңгейі болып табылады. Өткен жылы 24 932 жас жұмысқа орналастырылды. Осылайша, NEET санатына жататын жастардың саны 26186-ға дейін төмендеді. 2023 жылы бұл көрсеткіш 46 мың болды.

Сондай-ақ, облыста 2025 жылға дейін жұмыс орындарын құру картасы бекітілді, оған сәйкес 60 230 жұмыс орнын құру жоспарлануда, оның 18 744-і жастарға арналған.

Жыл соңына дейін барлық іс шаралар аясында 100 мың және жанама түрде 300 мың жастарды қамту жоспарлануда.

Павлодар облысы. Samruk-Kazyna Trust әлеуметтік жобалар қоры өңірде "Samruk Úmiti" жобасын іске асыруды қаржыландыруға ниетті. Жоба 8-9 сынып оқушыларын колледждерге жұмысшы мамандықтарына түсуге дайындауға, жетім балаларды ересек өмірге әлеуметтендіруге бағытталған. Сондай-ақ, қор балалар үйінің түлектерін "Самұрық-Қазына" АҚ портфельдік компанияларына жұмысқа орналастыруды қамтамасыз етеді.

Жоба балалар үйінің тәрбиеленушілерінің ерте мансаптық бағдарлануына, олардың сауатты мамандар ретінде қалыптасуына ықпал етеді. Биыл балалар үйінің 54 түлегі мектепті бітіріп жатыр. Олар назардан тыс қалмайды, оларды колледж, университет бітіргенге дейін ертіп жүреді. Бұл жұмысты жергілікті Жастар үйі жүргізеді, ал түлектерді жұмысқа орналастыру 100%-ды құрайды.