«Өңірлер: апта оқиғалары» (2025 жылғы 16-22 маусым)

Көлемнің өсімі басқа да негізгі салаларда тіркелді: өзге де металл емес минералды өнімдер өндірісі 25,6%-ға 47 млрд. теңгеге дейін ұлғайды, полиграфиялық қызмет - 27,3%-ға 25 млрд. теңгеге дейін, фармацевтикалық өндіріс - 14,2%-ға 11,2 млрд. теңгеге дейін, киім өндірісі - 18,8%-ға 3,7 млрд. теңгеге дейін, ағаш бұйымдарын өндіру - 35,2%-ға 3,4 млрд. теңгеге дейін.

Индустриялық аймақ (ИА) және "Инновациялық технологиялар паркі" (ИТП) АЭА белсенді дамып келеді. Биыл 135,4 млрд. теңге сомасына 4 мың жұмыс орнын құрумен 11 жобаны іске қосу жоспарланды. "ИТП" АЭА-да құны 18,5 млрд. теңге болатын 6 жобаны пайдалануға беру және 415 жұмыс орнын құру жоспарланды.

Жамбыл облысы. "Jibek Joly" АЭА аумағында толық өндірістік циклді металлургиялық комбинат салу бойынша ірі инвестициялық жоба іске асырылады. Инвесторы - қытайлық "Fujian Hengwang Investment" компаниясы. Құрылыс барысында 1,5 мың уақытша жұмысшыны жалдау жоспарланды, ал пайдалануға берілгеннен кейін 2,5 мыңнан астам адам жұмыспен қамтылады. Бұл ретте, қызметкерлердің кемінде 90%-ы - жергілікті тұрғындар қатарынан.

Жобаны іске асыру екі кезеңге есептелген: 2025 жылдан 2029 жылға дейін. Инвестициялардың жалпы көлемі - 756 млн. долл. Жаңа кәсіпорын темір кенін заманауи сутегі технологияларын қолданумен өңдеуді және жылына 3 млн. тоннаға дейін өнім шығаруды қамтамасыз етеді. Бұл сутегі негізіндегі шахта пешін қолданатын елдегі алғашқы металлургиялық кешен болады.

Комбинат жобалық қуатқа шыққаннан кейін оның өнімдері елдің ішкі нарығындағы болат тапшылығын жабуға және Орталық Азия мен Еуропаға экспортқа шығуға мүмкіндік береді.

Қарағанды облысы. Өңірде "Қазақстандық ыстық мырыштау зауыты" базасында тұрақтылық пен пайдалану мерзімін 50 жылға дейін ұлғайту үшін шығарылатын өнімге коррозиялық жабын жағуды пайдаланатын өндірістер кластерін іске қосу жоспарланды. Оның ішінде жоғары вольтты электр беру желілерінің тіректерін шығаратын зауыт ашылады.

Жер учаскесінің жалпы ауданы 9 га, өндірістік алаңы 6,5 мың шаршы метрді құрайды. Қызметкерлердің жоспарланған саны - 115 адам, өндірістік қуаты - жылына 50 мың тонна өнім. Болашақта өндірісті 70 мың тоннаға дейін кеңейту мүмкіндігі қарастырылады. Мұнда кәсіпорындар кластерін дамыту және соңғы кезеңде ыстық мырыштауды қажет ететін қосымша өндірістер ашу жоспарланды. Осы аумақта толық спектрлі жоғары вольтты электр беру желілерінің тіректерін шығаратын зауыт ашылады.

Астана. Елордада Қазақстан құрылыс салушылар қауымдастығының қолдауымен Инвестициялар және кәсіпкерлікті дамыту басқармасы ұйымдастырған III Мемлекеттік-жекешелік әріптестік форумы өтті. Оған мемлекеттік органдардың, ұлттық компаниялардың, бизнес пен халықаралық ұйымдардың 100-ге жуық өкілі қатысты.

Форум аясында МЖӘ дамуының сын-қатерлері мен перспективалары, оның ішінде инвестициялар тарту тетіктері, өңірлік жобаларды қолдау және әлеуметтік әсерді бағалау талқыланды.

Баяндамаларды "Қазақстанды МЖӘ орталығы" АҚ, "Бәйтерек" ҰБХ, "Turar Healthcare" КЕАҚ, МЖӘ саласындағы сарапшылар қауымдастығының спикерлері, сондай-ақ Өзбекстаннан келген халықаралық консультант ұсынды.

Іс-шара қорытындысы бойынша реттеушілік рәсімдерді оңайлату, кедергілерді азайту және МЖӘ іске асыру тиімділігін арттыру бойынша ұсыныстар әзірленді. Қатысушылар МЖӘ - бұл шектеулі бюджет жағдайында әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асырудың сенімді құралы екенін атап өтті.

Қостанай облысы. 2025 жылы өңірдің автожол саласының бюджеті 31%-ға ұлғайып, 106 млрд. теңгені құрады, оның 47,1 млрд. теңгесі республикалық трассаларды жөндеуге бағытталған.

Автожолдарды дамыту көлік байланысын қамтамасыз етеді, қауіпсіздікті арттырады және азаматтар мен бизнес үшін логистикалық шығындарды азайтады.

Түркістан облысы. Облыс экономикасына инвестиция көлемі жеті жылда 4,2 есеге ұлғайып, 1335,0 млрд. теңгені құрады. 2018 жылы бұл көрсеткіш 314,1 млрд. теңгені құрады. Осы жылдың басынан бері өңірге 387,8 млрд. теңге инвестиция түсті.

2025-2028 жылдары іске асыру кезеңімен жалпы құны 2,3 трлн теңгені құрайтын 110 инвестициялық жобаның пулы құрылды, 19 мыңнан астам жұмыс орнын құру, 321,8 млрд теңге сомасына 57 инвестициялық жобаны іске қосу жоспарланды.

Жақында облыс делегациясының Қытайға сапары барысында туризм, өнеркәсіп және ауыл шаруашылығы саласындағы бірлескен жобаларды іске асыру бойынша бірқатар келісімдер жасалды. Сондай-ақ, Астанадағы "Орталық Азия-Қытай" II Форумында қытайлық инвесторлармен бес ірі жобаны іске асыру туралы меморандумға қол қойылды.

Бұл бастамалар өңірдің орнықты дамуына серпін береді.

Ұлытау облысы. "Атамекен" палатасы өткізетін "Іскерлік климат" тәуелсіз рейтингінің нәтижелері бойынша облыс 2025 жылдың 1-тоқсанының қорытындысы бойынша жоғары көрсеткіштерді көрсетті. Өңір өткен жылдың қорытындысы бойынша да көшбасшылық позицияларды иеленді, қазіргі нәтиже өңірде кәсіпкерлікті дамыту бойынша жүргізіліп жатқан саясаттың тиімділігін растайды.

Шымкент. Қала күні үш жаңа өндірістік нысан пайдалануға берілді: "Оңтүстік" АЭА-да "BIK Kanc" ЖШС форматындағы қағаз өндіру және "ZeineP" ЖК зарарсыздандыру құралдарын өндіру зауыты, ал "Жұлдыз" индустриялық аймағында "Sauran Bricks" ЖШС автоклавты газбетон шығару зауыты жұмысын бастады.

Қағаз өндірісі бойынша жобаның құны 500 млн теңгені құрайды. Жылына 3,5 млн. қаптама қағаз шығару жоспарланды. Жоба аясында 35 жұмыс орны құрылады. Жылына 10 мың тоннаға дейін дайын өнім өндірілетін "ZeineP" кәсіпорнында 80 адам жұмысқа орналастырылды. "Sauran Bricks" ЖШС жобасы бойынша инвестиция көлемі - 7,8 млрд. теңге.

Ақтөбе облысы. Облыс орталығында осы жазда Қазақстанда табиғи қой жүні негізінде тоқыма емес материалдардың алғашқы өндірісі болатын ел үшін бірегей KazFelTec кәсіпорнын іске қосу жоспарланды.

Жаңа өндірісті іске қосу өңірдің қайта өңдеу өнеркәсібін дамытудағы маңызды қадам болмақ.

Ақмола облысы. "Орталық Азия - Қытай" II форумы аясында өңір әкімі М.Ахметжанов Қытайдың ірі энергетикалық компанияларының өкілдерімен кездесулер өткізді.

Жел генераторларына маманданған Windey Energy Technology компаниясымен өңірде жел электр станциясын салу жобасы талқыланды. Аршалы ауданында турбиналар орнатылған, өндірісті масштабтау, оқшаулау және желілерге қосылу қарастырылды. Әлеуетті алаңдар - Аршалы және Ерейментау аудандары. State Power Investment Corporation (SPIC), Қытайдың дәстүрлі және "жасыл" энергетикадағы көшбасшыларының бірімен, "Aqmola" индустриялық аймағында өндірістік қуаттарды орналастыру перспективалары талқыланды.

Жобаларды іске асыру жаңа жұмыс орындарын құруға және өңірдің экспорттық әлеуетін нығайтуға мүмкіндік береді.

Шығыс Қазақстан облысы. Облыстың Самара ауданы ауқымды жаңаруды бастан кешіп жатыр. 2025 жылдың басынан бастап инженерлік, коммуналдық және әлеуметтік инфрақұрылымға 1,7 млрд. теңгеден астам қаражат салынды, олар ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыруға және елді мекендерде жайлы орта құруға бағытталған.

Іске асырылып жатқан жобалар инфрақұрылымды дамытуға ғана емес, сондай-ақ ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыруға да бағытталған.

Абай облысы. Облыс орталығында заманауи, жаңа автобустар таныстырылды. Облыс әкімдігінің қолдауымен "Авто Транс Семей" ЖШС Семейде өндірілген 44 жаңа автобус сатып алып, қаланың көлік жүйесін жаңартуға өз үлесін қосты. Барлық жаңа автобустар ауа баптағыштармен жабдықталған, олар сапалы және бәсекеге қабілетті машиналар.

Жыл соңына дейін жаңа автобустардың санын 70-ға жеткізу жоспарланды. Алдағы жылы облыс орталығының автопаркін кезең-кезеңімен жаңартып, тағы 50 автобус сатып алу жоспарланды. Абайдың 180 жылдығына орай сатып алынған автобустарда ойшылдың мерейтойына арналған логотип жазылған.

Ақтөбе облысы. Өңір басшысы А. Шахаров ҚР Өнеркәсіп және құрылыс министрлігінің, Veolia халықаралық компаниясының өкілдерімен, сондай-ақ "Қазақстандық ТКШ жаңғырту және дамыту орталығы" АҚ басшылығымен сумен жабдықтаудың, су бұрудың және жылумен жабдықтаудың коммуналдық инфрақұрылымын жаңарту мәселелері бойынша жұмыс кездесуін өткізді.

Парижде, Прагада, Ташкентте және басқа қалаларда осындай жобаларды жүзеге асыратын Veolia өңірде заманауи басқару шешімдерін енгізуді ұсынды, бұл желілердің апаттылығын 20%-ға, күрделі шығындарды 40%-ға қысқартуға, су шығынын азайтуға және оның сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Ресурстарды нақты есепке алуға және кадрларды даярлауға ерекше назар аудару жоспарланды. Талқыланған мәселелердің қатарында ҚТҚ өңдеу, қоқыс сұрыптау кешенін құру, зертханаларды дамыту және цифрлық диагностиканы енгізу де бар. Veolia капиталға кірмей инвестициялауға және экологиялық таза және тиімді шешімдерді енгізуге дайын екендігін растады.

Тараптар өңірде бірлескен жобаларды іске асыру туралы келісімді пысықтауға келісті.

Ақмола облысы. Өңірде "AQMOLA" республикалық индустриялық аймағының ашылуы өтті. Аймақ ауданы – шамамен 1,0 мың га, ол Астанаға жақын орналасқан және зауыттар мен кәсіпорындардың құрылысына барлық жағдайлары бар. Қазірдің өзінде 1,1 трлн теңгеден астам инвестиция тартумен 7 жобаны іске асыру басталды. Инвестор компаниялардың географиясы Қытай, Түркия, Сингапур және Қазақстан сияқты елдерді қамтиды. 4,5 мыңнан астам жұмыс орнын құру жоспарланды.

Түркістан облысы. Өңір әкімдігінде Мақтаарал ауданы Атамекен кеден бекеті ауданында салынатын "Орталық Азия" халықаралық өнеркәсіптік кооперация орталығына қажетті инфрақұрылым желілерін жеткізу мәселелері талқыланды. Осы орталықта жоспарланған инвестициялық жобалардың тізімі таныстырылды. Басқарма басшыларының жобаға қатысты есептері мен ұсыныстары тыңдалды.

"Орталық Азия" ХШО-ны іске асыру өңір экономикасына серпін береді, жаңа жұмыс орындарын құруға, сондай-ақ шағын және орта бизнесті дамытуға ықпал етеді. Сонымен қатар, ол өңірдің логистикалық әлеуетін арттыру және Орталық Азия елдері арасындағы экономикалық байланыстарды нығайту үшін аса ірі платформаға айналады.

Солтүстік Қазақстан облысы. Тайынша қаласында 374 млн. теңге көлемінде жеке инвестицияларға салынған заманауи спорт кешенінің ашылуы өтті. Жобаны "KazFoodProducts" холдингі жүзеге асырды.

Нысандарды салу бойынша бизнес бастамасы - бұл мемлекет пен жеке сектордың әлеуметтік жауапкершілігі мен тиімді серіктестігінің айқын мысалы. Бұл ауыл тұрғындары мен өскелең ұрпақтың денсаулығына, бос уақытына және дамуына қосқан үлесі.