Қазақстанның Түрікменстанмен 2025 жылғы қаңтар-мамыр айларындағы өзара саудасы
05.08.2025
Қазақстан мен Түрікменстан арасындағы тауар айналымы 2025 жылғы қаңтар-мамырда 197,3 млн. АҚШ долларын құрады, бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 6% - ке төмен (209,9 млн. АҚШ долларына дейін).
ҚР-дың Түрікменстанмен өзара сауда көрсеткіштері, млн. АҚШ долл.
Қазақстаннан Түрікменстанға экспорт 2025 жылғы қаңтар-мамырда 4,1% - ке өсіп, 119,7 млн. АҚШ долларын құрады. Түрікменстанға экспорттың өсуі мынадай тауарлар жеткізілімінің артуымен негізделеді: күнбағыс майы - 7,9 млн. АҚШ долл. (0-ден 7,9 млн.АҚШ долларына дейін), бидай ұны-2,9 е. немесе 7,1 млн. АҚШ долларына өсу (3,7-ден 10,8 млн. АҚШ долларына дейін), табиғи барий сульфаты мен карбонаты - 2,3 е немесе 5,3 млн. АҚШ долларына өсу (4,0-ден 9,3 млн. АҚШ долларына дейін), бидай - 2,3 е немесе 2,7 млн. АҚШ долларына өсу (2,1-ден 4,8 млн. АҚШ долларына дейін), қара металдардан жасалған құбырларға арналған фитингтер - 2,8 е. немесе 1,1 млн. АҚШ долларына өсу (0,6-дан 1,7 млн. АҚШ долларына дейін), маргарин - 80,6% - ке немесе 842 мың АҚШ долларына (1 044,0-ден 1 886,1 мың АҚШ долларына дейін).
Сонымен
қатар, мынадай тауарларды экспорттық
жеткізудің төмендеуі байқалады: картоп
98,2% - ке немесе 10,7 млн. АҚШ долларына
(10,9-дан 0,2 млн. АҚШ долларына дейін),
ыстықтай илектелген өзге де қоспаланбаған
болаттан жасалған шыбықтар-61,5% - ке
немесе 4,7 млн. АҚШ долларына (7,6-дан 2,9
млн. АҚШ долларына дейін), қара металдардан
дәнекерленген немесе тойтарылған өзге
де құбырлар, құбырлар мен профильдер -
92,6% - ке немесе 2,6 млн. АҚШ долларына
(2,8-ден 0,2 млн. АҚШ долларына дейін).
Қазақстаннан Түрікменстанға экспорттың негізгі тауарлары: бидай ұны - 10,8 млн. АҚШ доллары (9%), табиғи барий сульфаты мен карбонаты - 9,3 млн. АҚШ доллары (7,8%), күнбағыс майы - 7,9 млн. АҚШ доллары (6,6%), бидай-4,8 млн. АҚШ доллары (4%), сілті (ағаш целлюлозасын өндіруден) - 3,2 млн. АҚШ доллары (2,6%), сығындылар, эссенциялар, кофе, шай, мате концентраттары, кофе алмастырғыштар - 3 млн. АҚШ долл. (2,5%), ыстықтай илектелген өзге де қоспаланбаған болаттан жасалған шыбықтар - 2,9 млн. АҚШ доллары (2,5%), асбест-2 млн. АҚШ доллары (1,7%), маргарин-1,9 млн. АҚШ доллары (1,6%). 1-кесте. Түрікменстанға ҚР экспортының негізгі тауарлары, мың АҚШ долл. Түрікменстаннан Қазақстанға импорт 2025 жылғы қаңтар-мамырда 18,2% - ке төмендеп, 77,6 млн. АҚШ долларын құрады. Түрікменстаннан импорттың қысқаруы мынадай тауарларды әкелудің төмендеуімен негізделеді: табиғи газ - 36,9% - ке немесе 20,4 млн. АҚШ долларына (55,3-тен 34,9 млн. АҚШ долларына дейін), қызанақ-7%-ке немесе 2 млн. АҚШ долларына (28,3-тен 26,3 млн. АҚШ долларына дейін), асхана, дәретхана және ас үй киім-жабдықтары - 49,2% - ке немесе 445,8 мың АҚШ долларына (905,8-ден 460,0 мың АҚШ долларына дейін), синтетикалық кешенді жіптерден жасалған маталар - 47,8% - ке немесе 254,8 мың АҚШ долларына (533,0-ден 278,2 мың АҚШ долларына дейін).
Түрікменстаннан Қазақстанға импорттың негізгі тауарлары: табиғи газ - 34,9 млн. АҚШ доллары (45% үлесімен), қызанақ - 26,3 млн. АҚШ долл. (33,9%), күкірт қышқылы - 4,9 млн. АҚШ долл. (6,3%), беттік-белсенді заттар, жуғыш және тазартқыш құралдар-4,7 млн. АҚШ доллары (6,1%), тоқыма материалдарынан жасалған қаптар мен қаптар-2,4 млн. АҚШ долл. (3,1%), керамикадан жасалған санитарлық-техникалық бұйымдар-629,4 мың АҚШ долл. (0,8%), мұнай өнімдері - 489,4 мың АҚШ доллары (0,6%), асхана, дәретхана және ас үй киім жабдықтары -460 мың АҚШ доллары (0,6%). Түрікменстаннан ҚР импортының негізгі тауарлары, мың АҚШ долл.
Қазақстанның Түрікменстанмен инвестициялық ынтымақтастығы 2005 жылдан 2025 жылға дейінгі кезеңде Түрікменстаннан Қазақстанға тікелей инвестициялардың жалпы ағыны 24,1 млн.АҚШ. долларын құрады. 2005 жылдан 2025 жылға дейінгі кезеңде Қазақстаннан Түрікменстанға тікелей инвестициялардың жалпы ағымы 117,0 млн.АҚШ долларын құрады. ЮНКТАД мәліметтері бойынша, 1991 жылдан бері Қазақстан 166,9 млрд.АҚШ доллары, Түркіменстан-42,5 млрд.АҚШ доллары тікелей шетел инвестицияларының таза ағынын тартты. 2024 жылы Қазақстан мен Түрікменстан үкіметтері арасында Инвестицияларды өзара көтермелеу және қорғау туралы келісімге қол қойылды.
Өзара
ынтымақтастықта ең үлкен басымдық
энергетика
және көлік
саласына беріледі. 2023 жылы Қазақстан
95,6
млн.
АҚШ доллары сомасына 405,5
млн
текше метр түрікмен газын алды. (2022 жылға
қарай 2,6 есе көп). 2024 жылы газ импорты
148,7
млн.АҚШ1
долларына ұлғайды. Түрікмен газының
белсенді импортын ескере отырып,
Қазақстан геологиялық барлау, құбыр
инфрақұрылымын кеңейту және технологиялар
трансферті саласындағы жобаларды іске
асыруға мүдделі.
Көлік саласында Жаңаөзен-Кендірлі (Түрікменстан шекарасы) автомобиль жолының 200 шақырымын жаңғырту Ресей, Қазақстан, Түрікменстан, Иран және одан әрі Үндістанды байланыстыратын "Солтүстік – Оңтүстік" халықаралық көлік дәлізін дамыту жөніндегі міндеттерге сәйкес келеді. Қазақстан-Түрікменстан-Иран темір жолы "Солтүстік-Оңтүстік" көлік дәлізінің маңызды буынын құрайды. ҚР СЖРА ҰСБ деректері бойынша Қазақстан-Түрікменстан, Түрікменстан-Қазақстан бағыттары бойынша транзиттік тасымалдар көлемі 2013 жылдан 2024 жылға дейін 307,0 мың тоннадан 333,3 мың тоннаға дейін өсті.
1 Trademap деректері.
Қарау саны: 24 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
