Өңірлер: апта оқиғалары (2025 жылғы 17-24 тамыз)

2025 жылдың 7 айының қорытындысы бойынша оң динамика сақталып келеді. Құрылыс жұмыстарының көлемі 25,6%-ке, тұрғын үйді пайдалануға беру 436 мың шаршы метрге (+2,3%) өсті, көлік және қоймалау секторы 11,2%-ке ұлғайды. Өсім билік пен бизнестің барлық деңгейлерінің күшімен қамтамасыз етілген. Басты міндет - инфрақұрылымды, өнеркәсіпті дамыту және халықтың өмір сүру сапасын жақсарту.

Жетісу облысы. Өңірде аса маңызды екі өнеркәсіптік жобаны іске асыру жоспарланған.

Кербұлақ ауданында сұйытылған табиғи газ өндіретін зауыт пен қуаты 110 МВт күн электр станциясын салу жоспарланып отыр. Жаңа КЭС толығымен экологиялық тұрғыда таза болады – электр энергиясын өндіру үшін тек күн сәулелері пайдаланылады. Сарыбұлақ ауылында Деректерді өңдеу орталығының жұмысын қамтамасыз ететін 200 мың қос айналмалы панель орналастырылады. Орталық ұялы байланыс операторларымен және банктермен өзара әрекеттеседі. Жобаның құны – 15,0 млрд теңге, іске қосу 2027 жылдың шілдесіне жоспарланған.

Осы ауылда қуаты жылына 98 мың тонна сұйытылған газ өндіретін зауыт пайда болады. Оның құрылысы магистральдік газ құбырының екінші желісін салумен байланысты. Оның инвесторы – канадалық ірі компания, ол ел бойынша алты ұқсас зауыт салуды жоспарлап отыр, оның біріншісі осы өңірде. Құрылыс кезеңінде 350-ге дейін жұмыс орны, іске қосу кезінде 70 тұрақты жұмыс орны құрылады. Инвестор компания жергілікті мамандарды оқытуға дайын. Өндірілетін газдың барлық көлемін ішкі нарықта өткізу жоспарланған. Жоба екінші жартыжылдықта аяқталады деп жоспарланған.

Абай облысы. Семей қаласында өңірлік инвестициялық штабтың бірінші отырысы өтті, оған инвесторлар, кәсіпкерлер және мемлекеттік орган өкілдері қатысты. Eurasia AGRO Semey ЖШС, PANA Complex Semey және Yqylas Invest жобалары қарастырылды.

Штаб отырыстары ай сайын өтеді, ал аудан әкімдері инвесторларды белсенді түрде тартуы тиіс. Әрбір жобаның өңір үшін маңызы зор екені атап өтілді, билік инвесторларға толық қолдау көрсетуге дайын. Мұндай тәсіл өңірдің бәсекеге қабілетін арттырып, облыс экономикасын әртараптандыруы тиіс.

Қостанай облысы. Облыс орталығында Qostanai Investment Forum 2025 өтті, ол цифрландыруды, жасанды интеллектті енгізуді және жоғары технологиялық жобаларға инвестициялар тартуды талқылау үшін ірі өңірлік алаңға айналды. Форум мемлекеттік органдар, халықаралық ұйымдар, бизнес және IT-индустрия өкілдерін біріктірді.

Форум қарсаңында ұялы байланысты қамтуды кеңейту бойынша жобаның екінші кезегі басталды. Егер өткен жылдың желтоқсан айында іске қосылған бірінші кезек 15 ауылда тұрақты байланысты қамтамасыз етсе, жаңа бағдарлама көбірек елдімекендерді қамтиды. Облыс әкімдігі мен Beeline Қазақстан компаниясы телекоммуникациялық инфрақұрылымды одан әрі дамыту туралы меморандумға қол қойды.

Сол күні стартап-қоғамдастық үшін іс-шаралар өтті: дәстүрлі Pizza Pitch, сондай-ақ Forbes-тың «30 under 30» рейтингінің кейіпкерлерімен кездесу. Жас кәсіпкерлер өз жобаларын инвесторлар мен сарапшыларға ұсынды, сондай-ақ өңірлік IT-нарықтың перспективаларын талқылады.

Kia Qazaqstan зауытында технологиялық көрме ашылды. Пленарлық отырыста сарапшылар мен билік өкілдері жасанды интеллект пен цифрлық шешімдердің дамуын талқылады.

Маңғыстау облысы. Өңір басшылығының Германияның «Lufthansa Consulting» ұлттық авиакомпаниясының өкілдерімен кездесуі барысында Ақтау әуежайын дамыту және жүк тасымалы саласындағы ынтымақтастықты кеңейту мүмкіндіктері талқыланды.

ATM Grup компаниясы әуежайдың инфрақұрылымын жаңартуды, ұшу-қону жолағы мен такси жолдарын жөндеуді және арнайы техниканың санын көбейтуді жоспарлап отыр.

Тараптар әлеуетті инвестициялық жобаны іске асыру мүмкіндіктерін зерделеу жөніндегі жұмысты жалғастыруға келісті.

Алматы. Оңтүстік астана әкімдігінде электр энергиясын өндірумен қалдықтарды кәдеге жарату зауытын салу бойынша инвестициялар туралы келісімге қол қойылды.

Жыл сайын Алматыда 1 млн тоннаға жуық қалдықтар пайда болатыны және жаңа зауыт халықаралық стандарттар бойынша олармен жұмыс істеу жүйесін қалыптастырудағы маңызды қадам болатыны атап өтілді.

Құны 280 млн доллар жоба тәулігіне 1600-2000 тонна қалдықтарды қайта өңдеу қуатын және 60 МВт электр энергиясын өндіруді көздейді. Зауыт ЕО стандарттары бойынша шығарындыларды толық жинауды қамтамасыз етеді, 700 уақытша және 120 тұрақты жұмыс орындарын құрады.

Бұл Қазақстандағы қалдықтарды энергетикалық кәдеге жаратудың алғашқы нысаны болмақ. Ол полигондар мәселесін шешіп қана қоймай, басқа өңірлер үшін пилоттық жоба болады.

Түркістан облысы. Өңірде 2025 жылы сауда инфрақұрылымын дамытуға 3,4 млрд теңге мемлекеттік қолдау тартылды. Бұл қаражат кәсіпкерлерге 50 сауда нысанын жаңғыртуға және салуға, заманауи жабдықтар сатып алуға және айналым қаражатын толықтыруға мүмкіндік берді. Қолдау Сауда және интеграция министрлігінің бағдарламасы шеңберінде «Даму» қоры арқылы көрсетіледі, ол кредиттер бойынша сыйақы мөлшерлемесінің 10,75%-ін субсидиялайды.

Облыста 2025 жылдың соңына дейін 8 нарықты жаңарту жоспарлануда, тағы ондаған нарық жаңғырту үстінде. Объектілерді жаңарту азаматтар үшін қауіпсіздік пен жайлылықты арттырып қана қоймай, салық түсімдерінің ашықтығын арттыруға, көлеңкелі экономиканы қысқартуға және кәсіпкерлер үшін қолайлы жағдайлар жасауға ықпал етеді.

Жетісу облысы. Панфилов ауданының Жаркент қаласында қуаты тәулігіне 120 тонна жүгері дәнін кептіретін цехы бар құрама жем зауытының ашылуы өтті.

Зауыт – Қазақстан мен Қытайдың бірлескен жобасы, оның арқасында аудан экономикасына 500 млн теңге инвестиция тартылып, 30-дан астам тұрақты жұмыс орны құрылды. Кептіру кешені бар зауыттың ашылуы жергілікті өндірушілер үшін айтарлықтай қолдау болады. Енді шаруалар өз өнімдерін тез және сапалы кептіре алады, ал озық технологияларды қолдану өңдеу кезінде ең аз шығынды қамтамасыз етеді және шикізаттың сақтау мерзімін едәуір арттырады. Бұл өз кезегінде ауыл шаруашылығы өндірушілерінің табысын ұлғайтуға және жалпы өңір экономикасын дамытуға ықпал етеді.

Кәсіпорында орнатылған Қытай өндірісінің жабдықтары тәулігіне 110 тонна түйіршікті жем шығаруға мүмкіндік береді. Дайын өнім ҚХР, Иран және Өзбекстанға экспортталады.

Биыл өңірде жүгері 42,2 мың гектарды, оның ішінде Панфилов ауданында 23,1 мың гектарды алып жатыр. Кем дегенде 300 мың тонна шикізат жиналады деп күтіледі.

Алматы облысы. Өңір индустриалды көшбасшы позициясын нығайтады. 3,5 жылда 6,7 трлн теңгеге өнім өндірілді, ал 2024 жылы өнеркәсіптік өнім 2021 жылмен салыстырғанда 1,5 есе өсті.

Ірі инвестициялық жобалардың ішінде вольфрамды қайта өңдеу (135 млрд теңге), Almaty Insulation жылу оқшаулау зауыты (43,8 млрд), Focus Logistics логистикалық кешендері (70 млрд) қарастырылған. 2025 жылдың соңына дейін 1,3 трлн теңгеге 35 жаңа жоба іске қосылады, оның ішінде PepsiCo Lay's зауыты (71 млрд) және LC Waikiki тарату орталығы (30 млрд) бар.

Энергетикада 170 МВт жел және электр станциялары салынуда, бұл энергия тапшылығын азайтады және өнеркәсіптік өсуді қолдайды. Өңір шикізаттық емес индустрияның, аграрлық өндіріс пен экспорттың орталығына айналып келеді.

Шығыс Қазақстан облысы. 2025 жылдың тамыз айының соңында өңірде 484 жер қойнауын пайдалану объектісі тіркелген, оның ішінде 136 келісімшарт пен 238 лицензия бар.

Түсті металлургия экономиканың негізін құрайды. 2024 жылы 3,9 млн тонна кен өндірілді, 128 мың тонна мырыш, 51 мың тонна мыс, 28 мың тонна қорғасын және 9 тоннаға жуық алтын өндірілді.

Облыстың стратегиялық ресурстық әлеуеті бар: 250-ден астам кен орны, оның 80-і – кенді кен орындары. Резервте ондаған перспективалы учаскелер бар (алтын, мыс, темір, сирек металдар). Кейінгі 10 жылда геологиялық барлауға республикалық бюджеттен 18,0 млрд теңге бөлінді, 10 жаңа кен орны ашылды.

2023 жылы жер қойнауын пайдалануға инвестициялар 372,1 млрд теңгені құрады, оның 14,2 млрд-ы геологиялық барлауға бағытталған. ҚР Геологиялық саласын дамыту тұжырымдамасы (2024-2027 жж.) іске асырылуда, ол 9 объектіде жұмыс істеуді көздейді.