Өңірлер: апта оқиғалары (2025 жылғы 6-12 қазан)

2024 жылы Жамбыл ауданының тұрақты жабдықталуын қамтамасыз ететін «Қазыбек бек» автоматтандырылған газ тарату станциясын қоса алғанда, 17 нысанның құрылысы аяқталды. Желілердің ұзындығы 4,8 мың км-ден асты, жыл сайынғы тұтыну көлемі өсіп жатыр.

Биыл Қонаев қаласының 13 елдімекені мен 5 шағын ауданын газбен жабдықтауға 11 млрд теңге қарастырылған. Алатау қаласының Дәулет шағын ауданында, Таңбалытас, Ақжар ауылдарында және Бақанас жаңа шағын ауданында жұмыстар жүргізіліп жатыр.

Талғар ауданының Еламан және Кіші Байсерке ауылдарының тұрғындары газға қосылған. Бұл өңірдің әр тұрғыны үшін көгілдір отын қолжетімді болуын қамтамасыз ететін маңызды қадам.

Қызылорда облысы. Облыс орталығында «Қызылорда-Нан» ЖШС нан-тоқаш өнімдерін шығаратын жаңа кешен ашылды. Жоба мемлекеттік жәрдеммен іске асырылды және өңір үшін маңызды оқиға болды.

Жаңа нан зауытын соғуға 5,6 млрд теңге салынды. Мұнда 120 адам жұмыс істейді, болашақта штат 170 жұмыскерге дейін ұлғаяды. Кешен 5 га учаскеде салынған, инфрақұрылыммен және 1,2 млрд теңгеге жеңілдікті кредитпен қамтамасыз етілген. Бірінші кезеңде төрт автоматтандырылған цех іске қосылды, екінші кезеңде 2,5 млрд теңгеге ұн тарту комбинатын салу жоспарланған.

Жаңа зауыт өңір экономикасына мықты серпін береді.

Маңғыстау облысы. Облыс әкімдігінде өткен аппараттық кеңесте өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына бағытталған жобалар қаралды. «Ауыл аманаты» бағдарламасын және «Жасыл даму» аясындағы бастамаларды іске асыру қорытындылары талқыланды.

Облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының деректері бойынша Ақтау, Жаңаөзен қалаларында және өңір аудандарында 49 кооператив құру жоспарланып отыр. 12 кооперативтің құжаты дайын. Негізгі бағыттар – өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы, өңдеу және балық шаруашылығы. Осы салаларды дамытуға микрокредиттер мен қаржыландыру көзделген, қаражаттың кемінде 20%-і ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеуге бағытталады.

«Жасыл даму» бағдарламасы аясында экологиялық жобалар ұсынылды. Ақтауда қуаты айына 500 тоннаға дейін крафт-қағаз және полиэтилен қалдықтарын қайта өңдеу бойынша екі кәсіпорын іске қосылды. «Zero Waste» жобасы енгізіліп жатыр: 2100 контейнер орнатылады және 25 арнайы техника жұмылдырылады. 2026 жылға қарай «Қошқар-Ата» қалдық қоймасын рекультивациялауды аяқтау жоспарланып отыр.

Ауыл тұрғындарының өмір сүру деңгейін арттыру және жобаларды сапалы іске асыру жүйелі бақылауды және барлық ведомстволардың үйлесімді жұмысын талап ететін басым міндет екендігі атап өтілді.

Абай облысы. Облыс әкімі Б. Уәлидің төрағалығымен өңірлік инвестициялық штабтың отырысы өтті. «EMA Ltd» ЖШС және «Шығыс ШПЗ» ЖШС жобалары, сондай-ақ өңірдің инвестициялық бастамаларын іске асыру барысы қаралды.

Өңір басшысы инвестициялық жобаларды іске асыру жаңа өндірістерді, жұмыс орындарын құруға және салық түсімдерін ұлғайтуға ықпал ететінін атап өтті. Инвесторлар үшін қолайлы жағдай жасалады және барлық кезеңдерде жан-жақты сүйемелдеу қамтамасыз етіледі.

Түркістан облысы. Түлкібас ауданының Күмісбастау ауылында RC Cola брендімен жұмыс істейтін Beibars Bottlers компаниясының заманауи сусындар шығаратын зауыты ашылды. Кәсіпорын ауыз су мен алкогольсіз сусындар шығаруға маманданған және 100 жұмыс орнын қамтамасыз етеді.

Жобаға салынған инвестиция – шамамен 9 млрд теңге. Жылына 120 мың тоннаға дейін сусын шығарады, өнім Орталық Азия елдеріне экспортталады. Өндіріс желілері неміс және италиялық жабдықтармен қамтамасыз етілген, ал су 170 м тереңдіктегі ұңғымалардан алынады және көп сатылы тазартудан өтеді.

Жоба табысты мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің үлгісі ретінде өңірдің қолайлы инвестициялық ахуалын растады. Мемлекеттік қолдау аясында электр желілері мен газ құбыры тартылды, жалпы құны 970 млн теңгеден асатын қосалқы станция мен тазарту құрылыстары салынды.

Жаңа зауыт – облыстың индустриялық-инновациялық даму стратегиясын іске асыратын және өңірдің экспорттық әлеуетін нығайтатын маңызды қадам.

Алматы қаласы. Оңтүстік астананың Түрксіб ауданында заманауи технологияларды енгізе отырып, инвестициялық жобалар іске асырылып жатыр. Өнеркәсіптік және логистикалық нысандардың ішінде құны 7,0 млрд теңгеден асатын "А" санатты Damiani қойма кешені бар. Мұнда 200-ден астам жұмыс орны құрылды, кешен BREEAM халықаралық стандартына сәйкес деп сертификатталған. Кешен аумағында Komatsu, Toyota Motors және Спортмастер брендтері жұмыс істейді, ауданы 1 мың шаршы метр Toyota оқу орталығы ашылды, жобаның екінші және үшінші кезеңдері іске асырылып жатыр, инвестициялардың жалпы көлемі 15,0 млрд теңгеден асады.

«Интер Мульти Сервис» ЖШС қағаз және картон ыдыстарын, ал «СВС-Модуль» зауыты металл конструкциялар мен модульдік ғимараттар шығарады.

Отандық өндірушілерді қолдау, логистиканы дамыту және экологиялық технологияларды енгізу – Алматының инвестициялық тартымдылығын арттырудағы басты басымдықтар.

Ақтөбе облысы. Алға ауданында Қытайдың West China Cement компаниясымен бірлесіп іске асырылатын Aktobe Сem ЖШС ірі цемент зауытының құрылысы жалғасып жатыр.

Құны 120 млрд теңге жоба жылына 2 млн тоннаға дейін цемент шығаруды көздейді. Қазір құрылыста 1 мыңға жуық адам жұмыс істейді, іске қосылғаннан кейін 500 тұрақты жұмыс орны ашылады. Құрылыс 2026 жылдың соңында аяқталады.

Зауыт өңірдің индустриялық дамуының негізгі буынына айналады және құрылыс материалдарының импортына тәуелділікті азайтады. Мерзімі мен технологиялық талаптарды сақтай отырып және кәсіпорынды сәтті іске қосқан кезде өңір өнеркәсібі жаңа даму қарқынына ие болып, қосымша инвестицияларды тартуға ықпал етеді.

Жамбыл облысы. Қордай ауданында тау-кен байыту комбинатының құрылысы басталды.

Жобаны іске асыру үшін ауданы 1 101 га учаске бөлініп, уақытша 44 км электр беру желілері салынды. Кәсіпорында полиметалл кендерін өңдеудің инновациялық технологиясын пайдалану жоспарланып отыр.

Жаңа өндірістерді дамыту экономиканы нығайтуға және өмір сүру деңгейін арттыруға ықпал етеді. 2028 жылға дейін өңірде 6,3 мың жұмыс орнын аша отырып, 3,5 трлн теңгеге 62 инвестициялық жоба іске асырылады.

Ақмола облысы. Өңір ауыл шаруашылығын цифрландырудың жаңа кезеңіне – агроөнеркәсіптік кешенге жасанды интеллект (ЖИ) енгізуге көшіп жатыр. Бұл туралы АӨК дамытуға арналған кеңесте хабарланды.

Цифрландыру басқарудың өнімділігі мен тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді. Қазір 49 «ақылды» ферма жұмыс істейді, 3 млн гектардан астам жер цифрландырылған. Келесі қадам – өнімділікті болжайтын және тыңайтқыштарды пайдалануды оңтайландыратын ЖИ-модельдерін енгізу.

Пилоттық жобаға ауданы 5-тен 20 мың гектарға дейінгі төрт шаруашылық кірді. Әрқайсысы талдамасы, интерактивті карталары және мобильді қосымшасы бар өзінің ЖИ платформасына ие болады. Алдын ала мәліметтер бойынша, өнімділік болжамдарының дәлдігі 90%-ке жетеді, ал тыңайтқыш шығындары 20-25% төмендейді.

IT-компаниялар мен ғылыми орталықтардың қатысуымен фермерлерді оқыту мен цифрлық технологиялар бойынша семинарлар ұйымдастыру тапсырылды. «Жасанды интеллект – фермерлер жұмысының тиімділігін арттыратын көмекші. Мақсаты – облысты цифрлық АӨК көшбасшысы ету.

Түркістан облысы. Өңірде жалпы ауданы 2 397 га 20 индустриялық аймақ жұмыс істейді. Олардың аумағында құны 39,5 млрд теңгеге 50 инвестициялық жоба іске асырылып жатыр, 2,6 мыңнан астам жұмыс орны құрылды. Жақын арада 3,8 мың жұмыс орнын аша отырып, 112,4 млрд теңгеге тағы 48 жобаны іске қосу жоспарланып отыр.

Өнеркәсіп басқармасының деректері бойынша инфрақұрылымды жүргізуге 12,4 млрд теңге жұмсалды, бұл ретте әрбір бюджеттік теңгеге 12,3 теңге жеке инвестиция тартылды. Бірінші жартыжылдықта өндірілген өнім көлемі 12,5 млрд теңге, бюджетке 756,6 млн теңге салық түсті.

Аудан әкімдеріне игерілмеген учаскелерді қайтару, салық органдарында жаңа кәсіпорындарды тіркеу және жобалар санының өсуін қамтамасыз ету тапсырылды.

Абай облысы. ҚР Ауыл шаруашылығы министрі А. Сапаров пен облыс әкімі Б. Уәли Семей және оның айналасындағы аудандардың ет өңдеуге және көкөніс өсіруге маманданған кәсіпорындарына барды.

«АРАЙ-EAST FOOD» ЖШС «халал» стандартындағы ет өнімдерінің 80-нен астам түрін шығарады. Кәсіпорынның жылдық қуаты 1,8 мың тонна, 120 адам жұмыспен қамтылған. 2026 жылы қуаты бір ауысымда 35 тонна өнім шығаратын жаңа ет өңдеу кешенін іске қосу жоспарланып отыр, 1 мың жұмыс орны құрылады.

Министр мал және өсімдік шаруашылығымен айналысатын «Агрофирма Приречное» ЖШС-ға да барды. Егіс алаңы 6,8 мың га шаруашылық облыстық тұрақтандыру қорын көкөністермен қамтамасыз етеді. Қазір 700 тонна сәбіз және 5,0 мың тонна картоп дайындалды.

Сапар аясында Сапаров құны 4,0 млрд теңге 5 мың бас малға арналған бордақылау алаңының құрылысымен танысты. Жобаны аяқтау 2026 жылға жоспарланған.

Ауыл шаруашылығы министрлігі мемлекеттік бағдарламалар шеңберінде қажетті қолдау көрсетеді.

Алматы облысы. Өңірде халықты сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету жұмыстары жалғасып жатыр. Облыстық маңызы бар 2 қала (Алатау, Қонаев) және аудандық маңызы бар 3 қала (Қаскелең, Есік, Талғар) орталықтандырылған сумен 100% қамтамасыз етілген. 368 ауылдық елдімекеннің 344-і (93,5%) орталықтандырылған суға қол жеткізе алады.

Су құбыры желілерінің жалпы ұзындығы 5 520 км, тозуы – 52,2%. 2 886 км желіні жаңарту жоспарланып отыр, бұл тозу деңгейін 47%-ке дейін төмендетуге мүмкіндік береді. Судың сапасын бақылауды санитарлық-эпидемиологиялық қызмет жүзеге асырады.

Түркістан облысы. Түлкібас ауданында жылына 48 мың тонна ет өндіретін құс фабрикасының құрылысы басталды. Жобаны облыс әкімдігі мен «Түркістан» ӘКК қолдауымен Жабағылы ауылында «Қарқын Трейд» ЖШС жүзеге асырып жатыр.

Жобаға салынған инвестициялар – 53,7 млрд теңге. Кәсіпорын іске қосылғаннан кейін 1200-ден астам жұмыс орны ашылады. Өндірістік кешен 517,7 га алаңда орналасады және оған 96 ферма, инкубатор, құрама жем зауыты, газ электр станциясы, құс сою және қайта өңдеу цехы, сондай-ақ тоңазытқыш қоймалары кіреді.

Жобаны іске асыру үш кезеңге есептелген. 2026-2027 жылдары 15 мың тонна ет өндіру жоспарланып отыр, 2030 жылға қарай өндіріс көлемі 48 мың тоннаға жетеді.

Фабриканы іске қосу облыстың азық-түлік қауіпсіздігі мен экспорттық әлеуетін арттырады.