Финляндия Президенті Александр Стуббтың Қазақстанға сапары: экономикалық ынтымақтастықты нығайту
23.10.2025
 2025 жылғы 28-29 қазанда Финляндия Президенті Александр Стубб Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың шақыруымен Қазақстанға ресми сапармен келеді. Сапар қалыптасқан қарқынды диалогтің жалғасы ретінде екі ел арасындағы сауда-экономикалық, инвестициялық және гуманитарлық әріптестікті нығайтуға бағытталған. Финляндия 1969 жылдан бастап Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымының (ЭЫДҰ) толық мүшесі бола отырып, Қазақстан үшін серіктес қана емес, сонымен қатар Ұйымның үздік практикалары мен стандарттарының жетекшісі.Финляндия – Қазақстанның Солтүстік Еуропа мен Еуроодақтағы маңызды серіктесі. 1992 жылы дипломатиялық қатынастар орнағаннан бері ынтымақтастық энергетика мен цифрландырудан бастап білім беру мен "жасыл" технологияларға дейін көптеген салаларды қамтиды. Қазақстанда өңдеу өнеркәсібі, сауда және жоғары технологиялар сияқты салаларда Финляндия инвестиция салған 40-қа жуық кәсіпорын табысты жұмыс істеп жатыр. Олардың ішінде – телекоммуникация, машина жасау және инфрақұрылым саласында жобаларды жүзеге асыратын Nokia, Metso, Wartsila және Kone сияқты әлемдік көшбасшылары. Екіжақты сауда-инвестициялық қатынастар тұрақты өсіп жатыр. UN COMTRADE деректері бойынша Финляндияның Қазақстанға экспорты 2024 жылы 127,6 млн. АҚШ долларына жетті, ал өзара тауар айналымы кеңейіп жатыр. Қазақстан Республикасы Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, елдер арасындағы жалпы тауар айналымы 2024 жылы 171 885,3 мың АҚШ долларына жетті, оның ішінде Қазақстан экспорты – 8 560,2 мың АҚШ доллары, ал Финляндиядан импорт – 163 325,1 мың АҚШ долл. Қазақстан экономикасына Финляндияның жинақталған инвестициялары 2023 жылы 400 млн АҚШ долларынан асты, тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы ағыны 22,7 млн АҚШ долларына жетті. Одан әрі өзара іс-қимыл жасауға ең перспективалы бағыттар – энергетика, "жасыл" технологиялар, логистика және тұрақты инфрақұрылымды дамыту.
"Жасыл"
трансформация екі ел ынтымақтастығының
негізгі драйверіне айналды. Бұл бағыт
Қазақстан үшін ЭЫДҰ-ның елдер бойынша
шолуларында белгіленген басымдықтарды
да көрсетеді. Тұрақты дамуды ілгерілетуде
айтарлықтай тәжірибе жинақтаған
Финляндия климаттық бейтарап технологиялар
мен айналмалы экономиканы енгізудің
тиімді тәсілдерін көрсетеді. Финляндияның
компаниялары декарбонизация және
энергия тиімділігін арттыру шешімдерін
белсенді түрде ұсынады.
Айқын мысал — Econet компаниясының "ТКШ
ҚазОрталығымен" бірлесіп тазарту
құрылыстарының технологияларын оқшаулау
жөніндегі жобасы.
Мұндай бастамалар Қазақстанның 2060 жылға
қарай көміртекті бейтараптық жөніндегі
мақсаттарына қол жеткізуге тікелей
ықпал етеді, ал 2035 жылға қарай климаттық
бейтараптыққа қол жеткізуді жоспарлап
отырған Финляндия Қазақстан үшін "жасыл"
дамуға көшуде табиғи стратегиялық
әріптес болады.
Александр Стуббтың сапары да институционалдық өлшемге ие. ЭЫДҰ стандарттарын енгізуде көп жылдық тәжірибесі бар Финляндия Қазақстан үшін мемлекеттік басқару, реттеуші саясат, білім беру және инновация сияқты салаларда маңызды әріптес. Транспаренттілікке, инклюзивтілікке және білімге сүйенуге негізделген тиімді басқарудың фин моделі ауқымды экономикалық және әкімшілік реформаларды іске асыратын Қазақстан үшін практикалық қызығушылық тудырады. Александр Стуббтың Қазақстанға алдағы сапары стратегиялық диалогты күшейтіп, экономикалық интеграция, инновациялық ынтымақтастық және тұрақты дамудың ортақ құндылықтарын таныстыруда жаңа мүмкіндіктер туғыза отырып, екіжақты қатынастарды дамытуда жаңа деңгейге шығады. Бұл сапарды Қазақстанның ЭЫДҰ елдерінің озық экономикалары қауымдастығымен өзара іс-қимылын тереңдету жолындағы маңызды қадам ретінде қарастыруға болады. Аида Жармұхамедова Экономикалық зерттеулер институты Әлемдік экономиканы зерттеу орталығының жетекші сарапшысы 1 Ұлттық статистика бюросы: https://stat.gov.kz/ru/industries/business-statistics/stat-org/spreadsheets/?year=&name=19407&period=&type= 3 Ұлттық статистика бюросы: https://stat.gov.kz/ru/industries/economy/foreign-market/spreadsheets/?year=&name=19182&period=&type=
Қарау саны: 59 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
