Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың сапары барысында 2025 жылғы 5-7 қараша аралығында Вашингтон қаласында Қазақстан мен АҚШ арасында маңызды уағдаластықтарға қол жеткізілді.
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт
Тоқаевтың АҚШ-қа сапары кезінде өңірдің
әлемнің ірі экономикасымен байланысын
нығайтудың жаңа перспективаларын ашатын
маңызды оқиғаға айналған Орталық Азия
елдері көшбасшыларының «C5+1» форматындағы
саммиті өтті. Мемлекет басшысы атап
өткендей, саммит Орталық Азия мен АҚШ
арасындағы өзара іс-қимылдың жаңа
дәуірінің басталуын білдіреді.
Қазақстан
мен АҚШ жоғары деңгейде екіжақты
қарым-қатынастарды дамытуға ниет
білдірді. Бұл ретте АҚШ-тың Қазақстанмен
стратегиялық әріптестікті нығайтуға
бейілділігі расталды. Президент
Қасым-Жомарт Тоқаевтың айтуынша,
энергетика, маңызды минералдар, өнеркәсіп,
көлік, қаржы, жасанды интеллект және
білім беру сияқты негізгі салаларды
қамтитын ынтымақтастық әлеуеті 1,5 трлн
АҚШ долларынан асады. Келіссөздер
қорытындысы бойынша 17 млрд АҚШ долларына
астам сомаға, оның ішінде Boeing ұшақтарын,
электр ұшақтарын және ауыл шаруашылығы
техникасын сатып алу бойынша мәмілелер
жасалды. Қабылданған келісімдер
мұнай-газ, тау-кен, аграрлық және көлік
секторларын қамтиды. АҚШ Шығыс пен Батыс
арасындағы маңызды көлік магистралі
ретінде Орта дәлізді дамытуға қолдау
көрсетеді.
Қазақстан президенті Ақ үй
басшысының орта дәлізді дамытуға ықпал
ететін «Трамптың алықаралық бейбітшілік
пен көркею бағдары» бастамасын қолдайтынын
мәлімдеді. Тараптар өзара қызығушылық
тудыратын инвестициялық жобаларды,
оның ішінде құны 1,1 млрд АҚШ доллары
Қазақстандағы әлемдегі ең ірі бұзылмаған
вольфрам кен орындарының бірін игеру
бойынша әріптестікті талқылады. Аса
маңызды материалдар саласындағы
әріптестік туралы меморандумға қол
қойылды. Қазақстан Аврайымның келісімдері
бойынша АҚШ бастамасына қосылу ниеті
туралы мәлімдеді, бұл Израильмен және
АҚШ қамқорлығымен араб және мұсылман
әлемі елдерімен экономикалық
ынтымақтастықты кеңейтуге мүмкіндік
береді.
Жалпы,
Вашингтонға сапар, саммитке қатысу және
қол жеткізілген уағдаластықтар Қазақстан
мен АҚШ серіктестігіне қарқын берді.
17 млрд АҚШ долларына мәмілелер Қазақстанның
экономикалық дамуына ықпал етіп қана
қоймай, Қазақстанға 100 млрд АҚШ доллардан
астам инвестиция салған ірі инвестор
ретінде АҚШ-тың ықпалының өсуін көрсетеді.
Жаңа
көлік дәліздері мен технологиялық
бастамаларды қолдау Қазақстанның
жаһандық сауда және технологиялық
тізбектерге интеграциялануына ықпал
ететін болады. Өткен сапар АҚШ-тың
әлемдік экономикада, әсіресе халықаралық
бизнес, сауда және инвестициялар үшін
негізгі өңірлік әріптес ретіндегі
позициясын дәйекті түрде нығайта отырып,
Орталық Азияға, әсіресе Қазақстанға
деген қызығушылығының артуын көрсетеді.
Азамат
Нұрсеитов
Жетекші ғылыми қызметкер
