Қазақстан мен Эстония арасындағы дипломатиялық қатынастар 1992 жылы 27 мамырда орнады, содан бері елдер саяси, экономикалық және мәдени салалардағы ынтымақтастықты дәйекті түрде дамытып келеді. Екіжақты байланыстардың қалыптасуының маңызды кезеңдері – мемлекетаралық диалог үшін тұрақты инфрақұрылым құруға мүмкіндік берген мемлекет басшыларының ресми сапарлары, сондай-ақ елшіліктер мен консулдықтардың ашылуы.
Қазақстан
мен Эстония қатынастарында сауда-экономикалық
және инвестициялық ынтымақтастыққа
ерекше көңіл бөлінеді. Кейінгі жылдары
өзара сауданың өсуі және инвестициялық
қызметтің жандануы байқалады: эстондық
компаниялар Қазақстанда цифрландыру,
көлік, логистика және жасыл экономика
салаларында жобаларды іске асыруға
қатысады. Бірлескен бастамалар
экономикалық өзара іс-қимылды кеңейту
және екіжақты әріптестікті нығайту
үшін қолайлы жағдай жасайды.
Эстонияға
тікелей шетелдік инвестициялардың
жалпы ағыны 2024 жылы 1,8 млн АҚШ долларына
жетті, бұл 2023 жылғы деңгейден төмен
көрсеткіш (3,0 млн АҚШ доллары) және елдің
инвестициялық тартымдылығына теріс
даму қарқыны ретінде бағаланады. 2025
жылдың бірінші жартыжылдығында көрсеткіш
7,3 млн АҚШ долларына дейін өсті, бұл 2024
жылғы деңгейден едәуір жоғары және
сәйкесінше жағдайдың жақсарғанын
көрсететін оң өзгеріс ретінде
қарастырылады.
Екіжақты
өзара іс-қимыл контекстінде Қазақстан-Эстония
байланыстарының жандануы байқалады.
Қазақстан Республикасы Сыртқы істер
министрінің орынбасары Арман Исетов
Эстонияның Қазақстандағы Елшісі Яап
Орамен кездесу өткізді. Кездесу барысында
алдағы іс-шаралардың жоғары деңгейде
дайындалуын қоса алғанда, екіжақты күн
тәртібінің өзекті мәселелері қаралды.
Тараптар сауда, цифрландыру, көлік және
логистика салаларындағы ынтымақтастықты
кеңейту перспективаларын, сондай-ақ
шарттық-құқықтық базаны және ведомствоаралық
өзара іс-қимылды одан әрі дамыту
мәселелерін талқылады. Сауда-экономикалық
және инвестициялық ынтымақтастыққа,
оның ішінде 2025 жылғы қаңтарда Таллинде
өткен Қазақстан-Эстония үкіметаралық
комиссиясының 7-ші отырысының шешімдерін
іске асыруға ерекше назар аударылды.
Келіссөздер қорытындысы бойынша сындарлы
диалогты жалғастыруға және екі мемлекет
арасындағы жан-жақты әріптестікті
тереңдетуге деген көзқарас расталды.
Қазақстан
мен Эстония арасындағы тауар айналымы
2025 жылғы қаңтар-тамызда 41,4 млн АҚШ
долларына жетті, оның ішінде 18,3 млн АҚШ
доллары экспортқа тиесілі. Негізгі
экспорттық тауарлар-шпон, рапс тұқымы,
фанера, титан және одан жасалған бұйымдар.
Бұл ретте Қазақстан Эстониядан мұздатылған
балықты, центрифугаларды, жүк т/ж
вагондарын, дәрілік заттарды және т. б.
импорттайды.
Еуропалық
одақпен ынтымақтастықты дамыту шеңберінде
Қазақстан агроөнеркәсіптік кешен үшін
экспорттық логистиканы кеңейту
мәселелерін пысықтап жатыр. Қазақстан
Республикасының Ауыл шаруашылығы
министрі Айдарбек Сапаровтың Еуропалық
одақтың Қазақстандағы Елшісі Алешка
Симкичпен кездесуінде Эстония қуаттарын
қоса алғанда, Балтық теңізі маңындағы
порттарды қазақстандық ауыл шаруашылығы
өнімдерін еуропалық нарыққа жеткізу
үшін транзиттік тораптар ретінде
пайдалану перспективалары талқыланды.
Кездесуде сондай-ақ балық өнімдерін,
балды, аквамәдениет өнімдерін және
жылқы етін қоса алғанда, жануарлардан
алынатын өнімдер экспортын кеңейту,
сондай-ақ ветеринариялық-санитариялық
бақылау мәселелері қаралды. Жем-шөп
өндірісі, премикс, тұқым шаруашылығы
және тамақ өнеркәсібі, сондай-ақ
ауылшаруашылық техникасын оқшаулау
салаларында жалпы құны 270 млн АҚШ
долларынан асатын еуропалық компаниялардың
қатысуымен ағымдағы және жоспарланған
инвестициялық жобалар қосымша талқыланды.
Тараптар агроөнеркәсіптік кешендегі
сауда-экономикалық және инвестициялық
ынтымақтастықты одан әрі кеңейтуге
мүдделілігін растады.
Жақында
Қазақстан Республикасының Сыртқы істер
министрі Ермек Көшербаев Эстонияның
Қазақстандағы Елшісі Яап Ораны қабылдады.
Кездесу барысында саяси диалогты
нығайту, сауда-экономикалық ынтымақтастықты
кеңейту, сондай-ақ мәдени және білім
беру байланыстарын дамыту сияқты
екіжақты күн тәртібіндегі мәселелер
талқыланды. Эстония Президенті Алар
Каристің бизнес, білім және мәдениет
өкілдерінің қатысуымен Астанаға алдағы
мемлекеттік сапарын дайындауға ерекше
назар аударылды. Тараптар цифрландыру,
көлік және логистика, білім беру және
инновациялар салаларындағы әріптестікті
тереңдетуге бейілділігін растады,
сондай-ақ Қазақстан-Эстония ынтымақтастығының
тұрақты оң серпінін көрсететін екі
мемлекет арасындағы сындарлы өзара
іс-қимылды жалғастыру туралы уағдаласты.
Осылайша,
Қазақстан мен Эстония арасындағы
сауда-экономикалық және инвестициялық
ынтымақтастық оң даму қарқынын көрсетеді.
Өзара сауданың өсуі, тікелей шетелдік
инвестициялардың ұлғаюы, цифрландыру,
көлік, логистика және агроөнеркәсіптік
кешен салаларындағы бірлескен жобаларды
іске асыру, сондай-ақ екіжақты байланыстарды
жоғары деңгейде жандандыру екі ел
арасындағы әріптестікті одан әрі
тереңдету және экономикалық пен
инвестициялық мүмкіндіктерді кеңейту
үшін тұрақты негіз жасайды.
