Өңірлер: апта оқиғалары (2025 жылғы 17-23 қараша)

Қазақстан өңірлері тұрақты экономикалық өсім көрсетіп, инвестициялық жобаларды белсенді түрде жүзеге асырып келеді.

Ақтөбе облысы. 2025 жылдың 10 айының қорытындысы бойынша өңірдегі экономикалық өсім – 103,6%. Өнеркәсіп тұрақты қарқынды көрсетеді: өнеркәсіптік өндіріс индексі 101,3%-ке, ал өсімдік және мал шаруашылығы көлемінің артуына байланысты ауыл шаруашылығында 101,8%-ке жетті. Инвестициялық салада жоғары қарқындар тіркеледі – 129,1%-ке өсім байқалды, құрылыс жұмыстары 17%-ке, тұрғын үйді пайдалануға беру 3,5%-ке өсті.

Жыл басынан бері облыс экономикасына 890,0 млрд теңге тартылды. Құны 110,0 млрд теңгеден асатын сегіз ірі нысан, оның ішінде қуаты 150 МВт ERG жел электр станциясы іске қосылды. Шикізатты терең өңдеу бойынша жобаларды іске асыру жалғасып жатыр, олардың ішінде қуаты жылына 2,0 мың тонна өнім қой жүнін қайта өңдеу бойынша KazFeltec цехы.

Жыл соңына дейін жалпы құны 350,0 млрд теңгеге жуық тағы төрт жобаны іске қосу жоспарлануда: «Лиманное» кен орнын игеру, «Болашақ» шахтасының екінші кезегін салу, рельстерді дәнекерлеу өндірісін ұйымдастыру және Металл өңдеу орталығын ашу. Болашақта карбамид, битум және цемент өндірістерін құру жоспарланып отыр.

Инвестициялық жобаларды іске асыру жеке бақылауда, ал инвестициялық штабтың жұмысы бизнес мәселелерін жедел шешуге мүмкіндік береді.

Алматы облысы. Халықаралық корпорациялар үшін бірегей жағдай жасайтын Алатаудың жаңа қаласын қалыптастыру жалғасады. Негізгі артықшылық – жалпы құқық жүйесін және жаһандық бизнес үшін арнайы ынталандыруды енгізу. АХҚО-мен интеграцияланған PropTech, криптовалюта және цифрлық активтер салаларынан компанияларды тартуға мүмкіндік беретін Gate District қаржы кластері ерекше рөл атқарады.

Алатаудың стратегиялық орналасуы Қазақстанның халықаралық саудадағы әлеуетін күшейтеді. Қытайдың батыс өңірлерінен келетін жүк ағындары Қазақстан арқылы шамадан тыс жүктелген шығыс порттарын айналып өтуге бағытталуы мүмкін, бұл Транскаспий бағыты шеңберінде елдің рөлін нығайтады және қазақстандық логистикалық компаниялар үшін жаңа мүмкіндіктер жасайды.

Абай облысы. Инвестициялар тарту жөніндегі өңірлік үйлестіру кеңесінің отырысы өтті, онда жалпы құны 54,0 млрд теңгеден асатын жеті ірі жоба қаралды. Барлық бастамалар өнеркәсіпте, ауыл шаруашылығында, логистика мен туризмде жаңа өндірістер құруға, сондай-ақ өңірдегі инвестициялық белсенділікті арттыруға бағытталған.

Жобаларды Семей, Жарма, Бородулиха, Аягөз аудандарында және Жаңасемей ауданында іске асыру жоспарланып отыр. Инвесторлар гастро-парк ашуды, ағаш өңдеу бойынша өнеркәсіптік парк салуды, жемшөп қоспаларының өндірісін іске қосуды, қойма логистикасын дамытуды, астық және күнбағыс өсіру кезінде тамшылатып суару технологиясын енгізуді, сондай-ақ қонақ үй кешендерін салуды ұсынды. Нәтижесінде мыңнан астам жаңа жұмыс орындары ашылады.

2025 жылдың басынан облыста іске асырылып жатқан инвестициялық жобалардың саны 29-дан 97-ге дейін өсті. Тартылған инвестициялар көлемі 2,2 трлн теңгеден 3,5 трлн теңгеге дейін ұлғайды. Бұл ретте 50 жоба Ұлттық цифрлық инвестициялық платформаға енгізіліп, ашықтықты арттыруға және бастамаларға сүйемелдеу көрсетуді жеделдетуге мүмкіндік берді.

Астана. Елорда өнеркәсіптің жоғары өсімін көрсетіп отыр: 2024 жылы өңдеу секторының көлемі 2,5 трлн теңгеден асты (+10%), ал 2025 жылы жаңа өндірістерді енгізу есебінен 7%-ке өсу күтіледі. Қалада индустриялық және логистикалық инфрақұрылым дамып келеді.

Елордаға салынған инвестиция тоғыз айда 1,7 трлн теңгеге (+37%), жеке инвестициялар 1,1 трлн теңгеге жетті. Жалпыұлттық пулдың 2,2 трлн теңге сомасына 127 жобасы іске асырылып жатыр. Табысты өндірістердің қатарында – модульдік конструкциялар, құрылыс материалдары мен өнеркәсіп өнімдерін шығаратын «MODEX», «KazPan» және «ATM Construction & Investment» зауыттары.

Жамбыл облысы. «Алель Агро» АҚ филиалының қуаты жылына 70 мың тоннаға дейін құс етін өңдейтін жаңа зауыты жұмысын бастады. Инвестиция көлемі – 19,8 млрд теңге. Кәсіпорын агроөнеркәсіптік кешенді жаңғыртудың және өңірдің азық-түлік қауіпсіздігін нығайтудың маңызды буынына айналады.

Зауыт заманауи жабдықтармен жабдықталған және инкубация мен құс өсіруден бастап дайын өнімді өңдеуге және жеткізуге дейінгі толық өндірістік циклде жұмыс істейді. Қазір жылына 10 мың тоннаға жуық ет өндіріледі, сонымен қатар қуаты кеңейіп, жаңа технологиялар енгізіледі. 2025 жылдың соңына дейін үшінші бройлер фабрикасын іске қосу және екі қосымша нысан салу жоспарланып отыр.

2028 жылға қарай жалпы өндіріс көлемі 69 мың тоннаға жетеді, бұл өңірде құс етінің өндірісін екі есе арттырады. Бүгін облыста үш ірі құс шаруашылығы кәсіпорны жұмыс істейді, тоғыз айда Таяу Шығыс, Еуропа және ТМД елдеріне 3,3 мың тоннадан астам ет және 421 тонна шұжық өнімдері экспортталды.

Шығыс Қазақстан облысы. Ұлан ауданы 2025 жылды тұрақты оң қарқынмен аяқтайды. Өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында сенімді өсім байқалады, ал инвестициялық белсенділік күшейіп келеді: 2029 жылға дейін аудан 350,0 млрд теңгеден астам жеке инвестиция тартуды жоспарлап отыр. Мал шаруашылығы, қайта өңдеу, логистика және құрылыс материалдарын өндіру сияқты негізгі салаларды дамытуға баса назар аударылды.

Әлеуметтік сала да белсенді түрде жаңартылып жатыр: жаңа емхана ашылып, медициналық пункттер салынып, мектептер жөнделді. 2026 жылдың қаңтарында ерекше қажеттіліктері бар балаларға Әлеуметтік қызмет көрсету орталығы жұмысын бастайды. Интернетпен қамту үлесі 92,7%-ке жетті, OneWeb, Starlink және талшықты-оптикалық шешімдер енгізіліп, тіпті шалғай ауылдарда да цифрлық қолжетімділік қамтамасыз етілді.

Жетісу облысы. Жетісу облысында ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу саласында 123 кәсіпорын жұмыс істейді, ал өндіріс көлемі жыл басынан 74,2 млрд теңгеге жетті. Егіс алқаптары 500 мың га, қант саласын дамытуға ерекше назар аударылып, қант қызылшасы алқаптары үш есе жуық ұлғайтылды. Жаңартылған Ақсу зауыты іске қосылды, ал Көксу қант зауыты 60,0 млн еуро инвестиция тарта отырып кеңейіп жатыр.

Өңірде егін жинау науқаны аяқталды: 771,9 мың тонна астық, 233,7 мың тонна майлы дақылдар, 404,8 мың тонна картоп және көкөніс-бақша дақылдары алынды. Қант қызылшасы жалпы 452,2 мың тонна жалпы өніммен 93,9%-ке жиналды. Агросекторға 20,0 млрд теңгеден астам инвестиция тартылды, ауданы 36,1 мың гектарға жеткен ирригациялық жүйелерді қалпына келтіру және ылғал үнемдейтін технологияларды енгізу бойынша жобалар іске асырылып жатыр.

Облыс құрылғаннан бері 1,3 млн гектар пайдаланылмайтын жер анықталды, оның 712 мың гектары айналымға қайтарылды. Мал шаруашылығы белсенді дамып келеді: мал басы 2,6 млн басқа жетті, бордақылау алаңдары мен сүт-тауар фермалары жұмыс істейді. АӨК-ті мемлекеттік қолдауға 2025 жылы 64,0 млрд теңге көзделген, ал саланың жалпы өнімі қаңтар-қазан айларында 403,6 млрд теңгеге жетті.